هگل یا اسپینوزا

پروفسور ماشری در کتاب هگل یا اسپینوزا کوشیده است با تحلیل و مواجهه‌ی آرای هگل و اسپینوزا به‌عنوان فیلسوفانی که سنت فلسفه‌ی معاصر را عمیقا به تسخیر خود درآورده‌اند و همان‌قدر که به یکدیگر نزدیکند، از یکدیگر فاصله دارند، مفهوم خاص خود را از امر دیالکتیک ارائه کند. بحث درباره‌ی دیالکتیک، تعیّن و نفی دغدغه‌ی عمده‌ی فیلسوفانی بود که طی قرن بیستم ناظر جریان‌های سیاسی و اجتماعی عصر خویش بودند. در واقع این مفاهیم دربرگیرنده‌ی مفاهیم اساسی تفکر در این برهه‌ی زمانی خاص بودند؛ یعنی مفاهیمی بودند که اندیشه برای مفهوم‌پردازی درباره‌ی محتوای اجتماعیِ پیش رو به آن‌ها نیاز داشت و البته هنوز هم اهمیت‌شان را در مباحث فلسفی و اجتماعی حفظ کرده‌اند. اهمیت این مفاهیم عمدتا ناشی از پیوستگی این دو مفهوم کلیدی با مجموعه‌ی گسترده‌ای از مفاهیم پرچالش دیگر در فلسفه‌ی معاصر است. بحث درباره‌ی مفاهیمی مانند کثرت‌گرایی، آزادی و جبر، نقد و امکان‌پذیری آن، میزان توانمندی منطق صوری و روش‌شناسی متعارف در فرایند کسب معرفت، جایگاه امر انضمامی در پژوهش‌های فلسفی معاصر، مفهوم پراکتیس و نسبت آن با تفکر انتزاعی، تقدم و تأخر تفکر جغرافیایی و تفکر تاریخی در برخورد با این مسائل که همچنان از مفاهیم مطرح در فلسفه‌ی معاصر محسوب می‌شوند، از جمله مباحث مطرح‌شده در این کتاب است و می‌توان درباره‌ی آن‌ها اندیشید. این مفاهیم افزون بر تفکر فلسفی، فلسفه‌ی اجتماعی معاصر را نیز به‌شدت درگیر کرده‌اند.