لذت هنر هفتم در قاره سبز/ از سگ آندلسی بونوئل تا آمارکورد فلینی

کتاب "شش کارگردان اروپایی" اثر پیتر هارکورت به همت انتشارات ناهید به چاپ رسیده است. پیتر هارکورت در سال ۱۹۳۱ در تورنتو به دنیا آمد، قبل از اینکه برای تحصیل ادبیات انگلیسی تحت نظر فرانک ریموند لیویس به انگلستان و به دانشگاه کمبریج برود، در دانشگاه تورنتو به تحصیل موسیقی پرداخت. او از سال ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۵ به عنوان یکی از کارکنان دپارتمان آموزش، در انستیتوی فیلم بریتانیا مشغول به کار شد و مقالاتی برای مجلاتی چون فصلنامه فیلم و سایت اند ساوند نوشت. سپس به دپارتمان فیلم کالج هنر هورنسی پیوست و هم زمان، به تدریس در مدرسه فیلم لندن، مدرسه هنر سنت مارتین و کالج سلطنتی لندن مشغول شد. پیتر هارکورت در سال ۱۹۶۷ به کانادا بازگشت تا رشته مطالعات فیلم را در دانشگاه کوئینز در ایالت اونتاریو تاسیس کند.

کتابِ حاضر، تحلیلی است از آثار برجسته‌ی شش کارگردان اروپایی که هرکدام درک ویژه خود را نسبت به خصوصیات عصری که در آن می‌زیسته‌اند و سرزمینی که به آن تعلق داشته‌اند، از طریق رسانه‌ی شگفت‌انگیزی به نام سینما با مخاطبین خود به اشتراک گذاشته‌اند. ویژگی عمده‌ای که این کتاب را نسبت به دیگر آثاری که در دسته‌بندی نقد هنری و سینمایی قرار می‌گیرند متمایز می‌کند، این است که توسط یک استاد دانشگاه و به عبارتی توسط یک آموزگار نوشته شده است و این نکته‌ای است که به گفته‌ی خود نویسنده مسبب نو به نو شدن دائمی دیدگاه‌های او بوده است، چرا که در این مسیر و با وجود امکان ارتباط با دانشجویان و برداشت‌های تازه‌ی آنان که برگرفته از نگاه یک نسل جوان و نگرشی متفاوت است برای او فراهم آمده و این آمیزه‌ی دانش، تجربه و به روز شدن، لحن و درون مایه‌ی خاصی به کتاب داده است.

پیتر هارکورت

بنا به قول لئوناردو داوینچی: "هیچ‌کس حق ندارد چیزی را عاشقانه دوست بدارد و یا از چیزی متنفر باشد بدون آنکه در مورد ذات و طبیعت آن دانشی دقیق و تمام عیار به دست آورده باشد." این جمله، خود بیانگر اهمیت آگاهی در روش نقادانه است. در بیشترِ موارد، برای منتقدان انگلیسی زبان، درک نبوغ هنری در فیلم‌های اروپایی یا آسیایی نسبت به کیفیت‌های قابل مقایسه به آن‌ها در محصولات هالیوود آسان‌تر بوده است. اغلب تماشاگران و گزارشگران فیلم در مواجهه با فیلمی وسترن ساخته هوارد هاوکس و با شرکت جان وین، بیشتر در مورد عناصر همیشه آشنای ژانر وسترن و خلق‌وخوی شخصی دوک آشنایی دارند تا کاراکتر شخصی و بردبار خود هوارد هاوکس. از سوی دیگر مثلا در مواجهه با داستان‌های بعد از باران میزوگوچی می‌توان پرسید: چه کسی در مورد اوگتسو به زبان انگلیسی مطلبی خوانده است؟ چه کسی تا به حال بازیگران این فیلم را قبلا دیده است؟ آیا کسی چیز زیادی در مورد قواعد و آداب نمایش ژاپنی که بدون شک الهام بخش و سرمنشاء این فیلم بوده است می‌داند؟ بنابراین ناآگاهی ما نسبت به این مطالب، ما را بهتر و بیشتر برای واکنش به فیلم و ساختار ویژه‌اش مهیا می‌سازد. در این کتاب آثار سرگئی آیزنشتاین، ژان رنوار، لوئیس بونوئل، اینگمار برگمان، فدریکو فلینی و ژان لوک گدار زیر ذره بین قرار گرفته‌اند.

طرح جلد اصلی کتاب شش کارگردان اروپایی

در کتاب شش کارگردان اروپایی می‌خوانیم:

نمایشنامه‌ی به سوی دمشق اثر استریندبرگ به اندازه رمان سرگذشت گوستا برلین تمثیلی است و هر دوی آن‌ها آشکارا الهام بخش برگمان برای ساخت فیلم توت‌فرنگی‌های وحشی بوده‌اند؛ در این فیلم عناصر مشترک بسیاری با نمایشنامه‌های اخیر ایبسن یعنی گابریل بورگمان و وقتی ما مردگان از خواب برمی‌خیزیم وجود دارد. به عنوان بخشی از این میراث تمثیلی، برگمان عنصر دیگری را نیز در ارتباط با هنر خود دریافت کرد که می‌توان آن را سنت به کارگیری استعاره نامید. در واقع در اینجا می‌توان از فرصت استفاده کرد و در کنار بحث زیبایی‌شناسانه، دیدگاه‌های جامعه شناسانه را نیز مطرح کرد، چرا که وجه مشخصه‌ی بارز دیگر سوئد به عنوان یک کشور این است که هیچ‌چیز در آن آن‌طور که به نظر می‌رسد نیست... شش کارگردان اروپایی را پریسا فتوحی ترجمه کرده و اثر حاضر در ۴۰۷ صفحه رقعی با جلد نرم و قیمت ۵۵ هزار تومان چاپ و روانه بازار نشر شده است. برای خرید کتاب شش کارگردان اروپایی از فروشگاه کلیک کنید واحد خبرگزاری موسسه گسترش فرهنگ و مطالعات