ویروس های ارتباط (آسیب شناسی ارتباط و مهارت های مدیریت روابط در خانواده)

سرزنش بیان مشکل به زبان تلخ و به‌شکل غرزدن است، چه سخن منطقی و چه غیرمنطقی باشد. غر و نق‌زدن وقتی است که فرد خواسته یا ناخواسته نظر خود را به‌صورت اعتراض تحقیرآمیز و تلخ بگوید. «غر یا نق‌زدن و اشتباه خطاکار را به رخ او کشیدن، باعث تخریب ارتباط می‌شود.» مثلا وقتی فرد شکست خورده است، به او گفته می‌شود: «دیدی گفتم نکن. حالا فهمیدی؟ حقته که شکست بخوری.» با این الفاظ آیا روی زخم شکست او نمک نمی‌ریزیم؟ آن هم زمانی که فرد به حمایت نیاز دارد. سرزنش در این موقعیت و اشتباه فرد را به رخ او کشیدن و اثبات نادانی او، رابطه را خراب‌تر می‌کند. با سرزنش‌کردن، فرد شکست‌خورده می‌پندارد از شکست او خوش‌حال هستیم یا می‌خواهیم برتری فهم و خرد خود و نادانی او را اثبات کنیم. به‌جای اینکه هم‌دردی و همدلی دل‌سوزانه کنیم و به او آرامش دهیم تا بتواند فکر کند و پند گیرد و درست تدبیر کند، اگر به غرزدن و سرزنش‌کردن ادامه دهیم، چه می‌شود؟ نتیجه این می‌شود که او عیب و مشکل خود را از سرزنشگر پنهان می‌کند. حتی اگر نیاز به کمک داشته باشد، درخواست کمک نمی‌کند؛ زیرا می‌داند تحقیر می‌شود.
... به‌جای غرزدن باید در فضای آرام، به کمک یکدیگر، مشکل علت‌یابی شود. سپس، به همراه راه حل، ضامن اجرایی مقرر شود؛ یعنی در صورت رعایت‌نکردن، جریمه اعمال شود. تمام این مراحل، توافقی و بدون تحمیل باید انجام شود؛ مگر اینکه فرد بخواهد گستاخانه به خطای خود ادامه دهد که چاره دیگری باید اندیشید.