قرآن سرچشمه نثر ادبی (تکوین و تطور نثر عربی از جاهلیت تا سقوط بغداد)

بی‌تردید نثر در ادب اسلامی، هویت و موجودیت خود را مدیون قرآن کریم است وگرنه شعر که دیوان عرب خوانده می‌شد، هرگز چنین مجالی بدان نمی‌داد، چنانکه در روزگار جاهلیت این موقعیت را برای آن فراهم نساخت و تاآنجاکه مستشرقانی بزرگ چون گیپ و نالینو به‌طور کلی وجود نثر را در جاهلیت منکر شدند. البته باید اذعان کرد آنچه در روزگار جاهلی از سر تسامح نثر خوانده می‌شود، زیرمجموعه‌ی همان شعری است که دیوان عرب بوده است؛ چه ویژگی عمده‌ی آثار منثور جاهلی اعم از خطابه، سجع کاهنان و امثال و حکم و قصه‌ها، بعدی شفاهی و موسیقیایی داشته است که مولفه‌ی اصلی شعر است.
قرآن با گشودن افق‌های جدید بر روی نثر در ادب اسلامی، هویت مستقلی بدان بخشید و آن را از سیطره‌ی شعر یا به قولی از حالت طفیلی خارج ساخت و بدان چنان اقتداری عطا کرد که چند سده‌ی بعد، بستری برای طلوع فرهنگ زرین اسلامی و جلوه‌های مختلف آن در حوزه‌های علوم و فلسفه و ادبیات و … شد.