عوامل موفقیت 1 نهضت (تک گفتار های موضوعی)

«نهضت اسلام از نظر ایدئولوژیک، نهضت جامع و کاملی بود و به تمام سؤالاتی که در زمان نهضت مطرح می‌شد جوابی قاطع داد؛ جواب‌هایی واقع‌بینانه و راه‌حل‌هایی مفید و عملی. از رهبری کسی برخوردار بود که از ابتدا به کار خود ایمانی قاطع و همتی بلند و بردباری و پشتکار فراوان داشت. رهبری که خود در تمام مراحل نهضت شرکت کرد و در تحمل مشکلات با سایر مردم واقعا سهیم و شریک بود، نه رهبری که یک گوشه بنشیند و فرمان بدهد تا دیگران انجام دهند. به‌علاوه این نهضت در یک نوع خلاء سیاسی و اجتماعی به وجود آمد. این‌ها عوامل عادی امر است.»
عوامل موفقیت یک نهضت بخشی از مجموعه‌گفتاری از شهید آیت‌الله دکتر بهشتی است که در آخرین شنبه هر ماه میلادی در سال‌های ۱۳۴۵ - ۱۳۴۶ (۱۹۶۶- ۱۹۶۷) در مرکز اسلامی هامبورگ ایراد شده است. آخرین جلسه‌ی این مجموعه، گفتاری به تاریخ ۶آبان۱۳۴۶ (۲۸اکتبر۱۹۶۷) با عنوان عوامل موفقیت یک نهضت برگزار شده که وی ضمن بحث از عوامل عادی موفقیت نهضت اسلام به موارد ذیل به‌طور صریح اشاره می‌کند: ایمان قاطع، لیاقت و کاردانی، عدم درماندگی، ملاحظه‌ی شرایط خاص سیاسی، جواب قطعی به مسائل روز، منادی آزادی بودن و پیدایش اسلام در یک خلاء سیاسی- اجتماعی.