انسان و انتخاب دشوار (مسئولیت پذیری یا مسئولیت گریزی)
(مسئولیت و اخلاق اجتماعی،روانشناسی انسان)درباره کتاب
انسان و انتخاب دشوار، با زیرعنوان مسئولیتپذیری یا گریز از مسئولیت، اثر دکتر علی صاحبی در انتشارات ذهنآویز منتشر شده است.
از محبوبترین و رایجترین بازىهاى روانی فرهنگ رفتارى ما بازی «قربانىگرى» یا قربانى دانستن خود و گریز از مسئولیتپذیرى در برابر وضعیت خود است که شوربختانه در تمام سطوح فردى و اجتماعى دیده مىشود؛ به این معنا که شاگردان، والدین و سیستم مدرسه را سرزنش مىکند؛ پزشکان، سیستم سلامت درمان و بیماران را سرزنش میکنند و بیماران، پزشکان و سیستم سلامت و درمان را شماتت مىکنند و...
اما در روانشناسى، بازى قربانى یا سبک زندگى مبتنى بر سرزنشگرى و گریز از مسئولیتپذیرى نوعى سبک زندگى و رفتار کلى است که از چهار مؤلفه یا بخش تشکیل مىشود: فکر، عمل، احساس و فیزیولوژى. افراد این سبک یا کلیت رفتارى را انتخاب مىکنند و بابت آن هزینههاى زیادى مىپردازند. البته اگر از آن آگاه شده و جایگزین بهتر و مفیدترى براى آن بیابند مىتوانند الگوى کارآمد و رفتار کلى مؤثرترى را انتخاب کنند.
دکتر علی صاحبی، در این کتاب، که در واقع جلد دوم از سهگانهی «زندگى مسئولانه» است، در ابتدا ویژگىهاى هر یک از مؤلفههاى مختلف این الگو را به تفصیل شرح داده است تا در وهلهی نخست راه را براى شناسایى این الگو و سبک زندگى مبتنى بر سرزنشگرى هموار کند و در مرحلهی بعد راههاى رهایى از این الگوى مسلط و ایجاد الگویى جایگزین مبتنى بر مسئولیتپذیرى را معرفى کند.
از محبوبترین و رایجترین بازىهاى روانی فرهنگ رفتارى ما بازی «قربانىگرى» یا قربانى دانستن خود و گریز از مسئولیتپذیرى در برابر وضعیت خود است که شوربختانه در تمام سطوح فردى و اجتماعى دیده مىشود؛ به این معنا که شاگردان، والدین و سیستم مدرسه را سرزنش مىکند؛ پزشکان، سیستم سلامت درمان و بیماران را سرزنش میکنند و بیماران، پزشکان و سیستم سلامت و درمان را شماتت مىکنند و...
اما در روانشناسى، بازى قربانى یا سبک زندگى مبتنى بر سرزنشگرى و گریز از مسئولیتپذیرى نوعى سبک زندگى و رفتار کلى است که از چهار مؤلفه یا بخش تشکیل مىشود: فکر، عمل، احساس و فیزیولوژى. افراد این سبک یا کلیت رفتارى را انتخاب مىکنند و بابت آن هزینههاى زیادى مىپردازند. البته اگر از آن آگاه شده و جایگزین بهتر و مفیدترى براى آن بیابند مىتوانند الگوى کارآمد و رفتار کلى مؤثرترى را انتخاب کنند.
دکتر علی صاحبی، در این کتاب، که در واقع جلد دوم از سهگانهی «زندگى مسئولانه» است، در ابتدا ویژگىهاى هر یک از مؤلفههاى مختلف این الگو را به تفصیل شرح داده است تا در وهلهی نخست راه را براى شناسایى این الگو و سبک زندگى مبتنى بر سرزنشگرى هموار کند و در مرحلهی بعد راههاى رهایى از این الگوى مسلط و ایجاد الگویى جایگزین مبتنى بر مسئولیتپذیرى را معرفى کند.
بخشی از کتاب
استیون کارپمن احساس قربانى بودن را بهخوبى در قالب مثلث قربانى نشان داده است. نگاهى عمیق و ارزیابى خود و روابط ما در پرتو آن مىتواند شناخت ژرفترى براى ما فراهم کرده و به رشد و تعالى ما کمک شایانى نماید. برخى نویسندگان از جمله لین فارست، به این مثلث، مثلث شرمسارى یا پدیدآورندهی شرم میگویند؛ زیرا باور دارند با نقشآفرینى در این مثلث ما به شکل ناهشیار زندگى دردناک و رنجآورى را به نمایش مىگذاریم که براى خودمان شرمآور است. این مثلث جایگاهى است که با باورهاى رنجآور قدیمى که باعث گیر افتادن ما در زندگى شده آن را تقویت کنیم تا اندکى رنگ واقعیت به خود بگیرند.
در واقعیت درمانى، به این مثلث «چرخه سرزنش» مىگوییم چون تمام افراد دخیل در هر سه نقش این چرخه، خود یا دیگران را سرزنش مىکنند. من باور دارم که هر نوع تعامل ناکارآمد در رابطه بین ما و دیگران، از این چرخه برمىآید و تا زمانىکه نسبت به آن هشیار نباشیم قادر به تغییر آن نخواهیم بود. تا زمانىکه این الگوى زیستن تغییر نکند، توان دستیابى به سلامت روانى، هیجانى و بهزیستى را نداریم.
سه نقش حاضر در این چرخه عبارتند از: آزارگر، ناجى و قربانى.
در واقعیت درمانى، به این مثلث «چرخه سرزنش» مىگوییم چون تمام افراد دخیل در هر سه نقش این چرخه، خود یا دیگران را سرزنش مىکنند. من باور دارم که هر نوع تعامل ناکارآمد در رابطه بین ما و دیگران، از این چرخه برمىآید و تا زمانىکه نسبت به آن هشیار نباشیم قادر به تغییر آن نخواهیم بود. تا زمانىکه این الگوى زیستن تغییر نکند، توان دستیابى به سلامت روانى، هیجانى و بهزیستى را نداریم.
سه نقش حاضر در این چرخه عبارتند از: آزارگر، ناجى و قربانى.
نظرات
هیچ دیدگاهی برای این کالا نوشته نشده است.
کالا مرتبط
موارد بیشتر