کتاب هرگام آرامش (مسیر هوشیاری در زندگی هرروزه) اثر تیک نات هان است به ترجمه بهراد ابراهیمی و چاپ انتشارات کلک آزادگان.

کتاب پیش رو به قلم استاد ذن، شاعر و کنشگر صلح ویتنامی که در سال 2022 چشم از دنیا فرو بست و چهل سال از عمر 95 ساله خود را به عنوان یک راهب زندگی کرد به نگارش درآمده است. او بنیانگذار نهادی برای بازسازی روستاهای ویران شده در بمباران و خدمت رسانی به بازمانده های مناطق جنگی، دانشگاه بودایی وان هان، جمعیت لابوی و مکتب همبودی تیپ هین بود و در سال 1967 نامزد دریافت جایزه صلح نوبل شد.

اثر ارزشمند پیش رو با چشم انداز صلح جهانی به نگارش درآمده است. نات هان در کتاب حاضر تلاش دارد تا با دگرگونی درونی افراد، عشق، همدلی و صلح درونی را در وجودشان خلق کند و به این ترتیب چنین ویژگی هایی را از فرد به خانواده، از خانواده به جامعه و از جامعه به جهان بسط بدهد. مخاطب در ابتدا هوشیاری در مورد تنفس و آگاهی از کارهای کوچک روزانه را می آموزد و به دنبال آن با بهره از سودمندی های این آگاهی و تمرکز در مسیر بهبود و تحول حالت های دشوار روان شناختی خود حرکت می کند؛ در نهایت صلح و آرامش شخصی در وجودش طنین انداز می شود و این خصایص پله به پله به دنیا گسترش پیدا می کند.

چنانچه به کتاب های روان شناسی، خودیاری و مکتب بودیسم علاقه مند هستید و به دنبال آرامش می گردید، هر گام آرامش مناسب شما است.

احساس های ما از نقشی بسیار پررنگ در هدایت افکار و کارهایمان برخوردار هستند. درون ما رودخانه ای از احساس ها و عواطف جریان دارد که هر قطره آن دارای احساسی متفاوت است و موجودیت هر احساس، وابسته به همه احساس های دیگر است. برای مشاهده این رودخانه باید در کناره آن بنشینیم و هر احساسی را که بر سطح آن در جریان است یا محو می شود، شناسایی کنیم.

در این رود، سه نوع احساس خوشایند، ناخوشایند و خنثی جریان دارد. ممکن است هنگامی که با احساسی ناخوشایند رو به رو می شویم، بخواهیم آن را دور سازیم، اما اگر به تنفس آگاهانه مان بازگردیم، آن را ببینیم و در سکوت به خودمان بشناسانیم، تاثیرگذارتر خواهد بود: «دم، می دانم که درونم احساسی ناخوشایند وجود دارد. بازدم، می دانم که درونم احساسی ناخوشایند وجود دارد.» نام بردن از یک احساس، همانند خشم، افسوس، لذت یا شادمانی، در شناخت روشن تر و تشخیص ژرف تر آن احساس به ما کمک می کند.

ما می توانیم از تنفسمان برای ارتباط برقرار کردن با احساس های خود و پذیرششان بهره بگیریم. اگر تنفس ما، یعنی برایند طبیعی تنفس آگاهانه، آرام و آسوده است، ذهن، بدن و همچنین احساس های ما به آهستگی لطیف، آرام و روشن خواهند شد. مشاهده هوشیارانه، بر اصل دوگانه نبودن مبتنی ست: احساس هایمان از ما جدا نیستند یا به ندرت بر اثر عاملی بیرونی به وجود می آیند. در هر لحظه ای، احساس همان ما و ما همان احساس هستیم. ما نه گرفتار هراس از احساسمان می شویم، نه آن را پس می زنیم. شیوه رفتار ما در دل نبستن یا پس زدن احساساتمان، رها کردن است که مهم ترین بخش از تمرین مراقبه است.

اگر ما با مراقبت و مهربانی و بدون خشونت با احساس های ناخوشایندمان رو در رو شویم، می توانیم آن ها را به نوعی انرژی تبدیل کنیم که سلامت بخش باشند و ظرفیت پرورانیدن ما را داشته باشند. با مشاهده هوشیارانه، احساس های ناخوشایند ما به موضوعاتی توضیح پدیرتر تبدیل می شوند و بینش و درکی روشن را در مورد خود و جامعه به ما پیشکش می کنند.