کتاب مسئله ی اسپینوزا: اثر اروین د. یالوم است با ترجمه ی بهاره نوبهار و چاپ انتشارات قطره.

این اثر در رابطه با زندگی فیلسوف بزرگ هلندی «بنتو اسپینوزا» و سیاستمدار مشهور «آلفرد روزنبرگ» به نگارش درآمده است. اروین د. یالوم در این اثر ارزشمند زندگی اسپینوزا را به شیوه ای جذاب و تاثیرگذار روایت می کند. اسپینوزا فیسلوف قرن هفدهم  است که از جامعه ی یهود طرد شد، زیرا سعی داشت تغییری در تصویر خدا برای یهودیان و مسیحی ها به وجود بیاورد. آلفرد روزنبرگ هم یک ایدئولوژیست فعال حزب نازی بود که به اسپینوزا علاقه فراوانی داشت، یک یهود ستیز که در این کتاب در کنار اسپینوزا مورد توجه قرار گرفته و به این ترتیب زندگی او و فیلسوف مورد علاقه اش دستمایه خلق اثری شایسته شده که نه تنها شرحی از احوالات آن دو در اختیار می گذارد بلکه از دیدگاه نویسنده که یک روان درمانگر است روحیه و شخصیت اسپینوزا و روزنبرگ را وا می کاود و تصویری از تاریخ نازی ها نیز خلق می کند.

بذار حرفم رو کامل کنم، گابریل. خیلی مهمه که کاملا متوجه شی. ممکنه روزی سرپرست خونواده بشی. بنابراین رودریگز این ادعا رو در دادگاه یهود طرح کرد، دادگاهی که خیلی از اعضاش دنبال اینن که به رودریگز سود برسونن، چون او اهدا کننده و خیر اصلی کنیسه س. به من بگو، گابریل، آیا اون دو نفر می خوان که رودریگز رو ناراحت کنن؟ تقریبا بلافاصله دادگاه حکم می کرد که خونواده ی اسپینوزا باید کل بدهی رو پرداخت کنه. و این بدهی تمام منابع مالی خونواده رو از بین می برد. حتی بدتر از اون، اون ها حکم می کردن که ارث مادری مون رو هم باید برای پرداخت بدهی رودریگز خرج کنیم. متوجه این موارد می شی، گابریل؟»

بعد از اینکه گابریل با اکراه سری به نشانه ی تایید تکان داد، اسپینوزا ادامه داد: «بنابراین، سه ماه قبل، به قانون هلند که منطقی تر بود مراجعه کردم. از طرفی نام دوآرته رودریگز هیچ تاثیری روی اون ها نداشت. قانون هلند می گه که سرپرست خونواده برای پرداخت بدهی باید بیست و پنج ساله باشه. پس چون من بیست و پنج ساله نیستم، خونواده مون در امانه. ما مجبور نیستیم بدهی پدرمون رو بپردازیم و، به علاوه، می تونیم پولی رو که مادرمون برامون گذاشته بگیریم. منظورم از ما تو و ربکا هستین- من قصد دارم کل سهمم رو به شما بدم. من خونواده ای ندارم و به پول احتیاجی ندارم.»

او ادامه داد: «و آخرین چیز، در مورد وقت شناسی. از اونجایی که تولد بیست و پنج سالگی من قبل از عروسی توئه، من باید الان وارد عمل شم.

حالا به من بگو آیا من در قبال خونواده ام مسئولیت پذیر نبوده م؟  آیا ارزشی برای آزادی قایل نیستی؟ اگه هیچ کاری نکنم، باید تا آخر عمرمون بردگی کنیم، تو این رو می خوای؟»

«من ترجیح می دم که این مسئله رو به خدا بسپارم…»