شش ستون عزت نفس

کتاب شش ستون عزت نفس اثر دکتر ناتانیل براندن است به ترجمه نسرین امین دهقان و چاپ انتشارات کتیبه پارسی.

یکی از پایه های اصلی سلامت روان انسان و موفقیت او در مسائل فردی و اجتماعی برخورداری از سطح بالای عزت نفس است. کتاب پیش رو ضمن تاکید بر ضرورت برخورداری از عزت نفس، نشان می دهد که چگونه می توان آن را در خود تقویت کرد و شناختی عمیق تر و جامع تر از مهم ترین عواملی که عزت نفس به آن ها وابسته است خلق می کند. براندن در این کتاب عزت نفس را از جنبه درونی و بیرونی مورد بررسی قرار می دهد و از سهمی که خود افراد و دیگران در قبال آن برخوردارند سخن می گوید. اثر حاضر حاصل سال ها تجربه و پژوهش دکتر ناتانیل براندن و ارائه دهنده ی دستورالعمل هایی برای پررنگ کردن فرهنگ عزت نفس در قرن بیست و یکم است، فرهنگی که وجود آن برای بقای جامعه ضروری است.

در شش ستون عزت نفس علاوه بر ارائه ی راهکار، تمرین هایی ساده و موثر برای افزایش سطح کارآمدی و آگاهی فردی در اختیار قرار می گیرد و پاسخ سوالات مقابل داده می شود: عزت نفس چیست و چرا اهمیت دارد؟ برای افزایش میزان عزت نفس خود، چه کارهایی می توانیم انجام دهیم؟ دیگران بر عزت نفس ما چه تاثیری می گذارند؟

اولین قدم های شکل گیری عزت نفس بسیار دشوار است: هنگامی که با مقاومت احساسات مواجه می شویم، باید تلاش کنیم میزان آگاهی خود را افزایش دهیم. باید با این باور که عدم آگاهی منافع ما را بهتر تامین می کند بجنگیم. آنچه که روند کار را اغلب دشوار می کند این احساس است که فقط ناآگاهی ما زندگی ما را قابل تحمل می کند. تا زمانی که در این مورد اختلاف نظر داشته باشیم، عزت نفس رشد و تکامل پیدا نمی کند.

خطر این است که ما زندانیان تصاویر منفی ای خواهیم شد که از خود ارائه می دهیم و به آن ها اجازه سلطه بر اعمالمان را می دهیم. خود را به عنوان فردی متوسط یا ضعیف یا ترسو یا بی کفایت معرفی می کنیم و عملکرد ما بازتاب این تعاریف خواهد بود.

با وجود این که می توانیم به تصاویر منفی از خود غلبه نماییم و برخلاف آن ها عمل کنیم (بسیاری از افراد این کار را می کنند)، عامل سد راه ما این است که مغلوب حالات روحی می شویم و به احساس جبرگرایی تن می دهیم. به خود می گوییم که ناتوان هستیم و بابت آن پاداش می گیریم، زیرا در این صورت، مجبور نیستیم خطر کنیم یا از حالت منفعل خود خارج شویم.

هنگامی که با مقاومت احساسات مواجه می شویم، باید تلاش کنیم میزان آگاهی خود را افزایش دهیم.

عزت نفس پایین نه فقط مانع از فکر کردن می شود، بلکه آن را مخدوش می کند. اگر نسبت به خود دید بدی داشته باشیم و بخواهیم انگیزه یک رفتار را بشناسیم، ممکن است با نگرانی و حالت تدافعی واکنش نشان دهیم و از دیدن واقعیت بدیهی و آشکار خودداری کنیم یا به خاطر احساس گناه و بی کفایتی، به جای توجیه منطقی رفتار خود، به روشی متوسل شویم که به لحاظ اخلاقی به ما لطمه زیادی می زند. در این حالت خود را محکوم می کنیم و یا اگر با اتهامات غیر منصفانه دیگران مواجه شویم، ممکن است خلع سلاح شویم و از رد ادعاهای آن ها ناتوان بمانیم. ممکن است صحت آن ادعاها را بپذیریم و از حس سنگین «چگونه می توانم تصمیم گیری کنم؟» خسته و دلزده شویم.