مجموعه سه جلدی تاریخ فلسفه سیاسی اثر دکتر بهاءالدین پازارگارد است به چاپ انتشارات زوار.

این اثر حاصل قلم گردانی جامعه شناس، روزنامه نگار و شاعر ایرانی است که نخستین بار در سال 1333 منتشر شد و جایزه کتاب سال سلطنتی را از آن خود کرد. مجموعه حاضر سیری در افکار و عقاید سیاسی از آغاز تاریخ تا زمان معاصر دارد و قطعاتی منتخب از متن آثار فلاسفه سیاسی را در خود جای داده است.

جلد نخست مجموعه از دو کتاب عهد فرضیه دولت سیته( از سقراط تا کراتس) و عهد فرضیه جامعه جهانی (از زنون تا تورکمادا) شکل گرفته، دومین کتاب را عهد فرضیه دولت ملی (از ماکیاولی تا بوسانکونه) از آغاز قرن شانزدهم تا پایان قرن نوزدهم شکل داده و جلد آخر کتاب چهارم یعنی عهد رجعت به انترناسیونالیسم (سوسیالیسم، کمونیسم، فاشیسم، انترناسیونالیسم باختری معاصر) از نیمه قرن 19 تا زمان حاضر را در برگرفته است.

کتاب جمهوری افلاطون یکی از کتب عجیب و تاریخی است که بعقیده عموم علما و فلاسفه قدیم و معاصر هرگز نخواهد مرد. این کتاب از زمان تحریر آن تا این زمان همیشه مورد توجه و مطالعه علما و فلاسفه جهان بوده و تا کنون کهنه نشده تا ابد جاودان است و عجیب است که با وجود تحولات مختلف و متنوع در اوضاع سیاسی و اجتماعی، در تمام ادوار تازگی داشته و دارد.

بخصوص در قسمت بحث در سیاست و تحلیل پلیتیک کمتر کتابی مانند این کتاب مستدل و منطقی نوشته شده. مسائل آن عموما مانند رشته زنجیر بیکدیگر پیوسته و با استدلال تحریر یافته. مطالب آن صریح و روشن و خالی از ابهام و تعقید و در تحریر آن محافظه کاری بکار نرفته، با جرئت و جسارت و صراحت نوشته شده. مندرجات آن اصالت دارد و نیز محرک فکر و تخیل خواننده است و همین خواص است که این کتاب را مناسب تمام ازمنه قرار داده و در قرون بعد از افلاطون بسیاری از افکار و الهامات و تخیلات جامعه های مختلف انسانی از این منبع زاینده سرچشمه گرفته است.

هنگامیکه شما امروز این کتاب را می خوانید چنان می نماید که گوئی در زمان شما و برای جامعه شما نوشته شده و این خاصیت عجیب نه تنها در یک کشور صادق می باشد بلکه در سایر جامعه های جهان هم احساس می شود و این خود از عجایب کتاب جمهوری است. اهمیت این کتاب در آن است که مسائل مورد بحث را تخصیص به یک محیط یا یک جامعه و کشور نداده هر مسئله را که مورد بحث قرار می دهد تعمیم به عالم بشری داده است بعلاوه اکثر مطالب آن ابتکار است.

بعقیده محققین فلسفه، این کتاب معرف بزرگترین یوتوپیائی است (جامعه ایده آلی و تابع عالم خیال پرستی) که تاکنون نوشته شده و سایر فلاسفه ایدآلیست و یوتوپیان عموما بدنبال آن رفته و از این کتاب تبعیت کرده اند. اگرچه افلاطون خود توجه به این جنبه خاص کتاب نداشته و نقطه نظر و هدفش آن نبوده که تنها یک یوتوپیا بوجود آورد زیرا از جهت مزبور نقائصی در مندرجات کتاب دیده می شود…