کتاب اسپری تیسم اثری است از نورالدین چهاردهی به چاپ انتشارات آفرینش. کتاب حاضر به شکلی بی طرفانه مجموعه ای از اصول و عقاید دانشمندان در زمینه های گوناگون مرتبط با روح و عالم ارواح را مورد پردازش قرار داده و علم اسپری تیسم (علم معرفت روحی غرب) را همراه با بررسی اصطلاحات و نظریات بزرگان آن به بحث گذاشته و ایرادات آن را روشن می سازد. در حقیقت اثر پیش رو زمینه را برای شناخت جهان روح فراهم می آورد و مسائل درونی مرتبط با این مقوله را در می یابد. این کتاب می تواند برای کسانی که به تفکر احضار ارواح، مکتب، بزرگان و قدمت آن علاقه مندند مثمر ثمر باشد و آن ها را به تفکر پیرامون عالم غیب و ارتباط با جهان برین وادارد.

در کتاب از میمون تا انسان تالیف فریدون شایان آمده است: در ابتدا بشر برای همه چیز همزاد یا سایه روحی قائل می شد و تصور می کرد که زمان مرگ، سایه یا روح از موجود زنده جدا شده و بار دیگر به او می پیوندد. در خواب، روح یا همزاد همچون نسیم ملایمی از کالبد برخاسته و رو به گردش نهاده و مجددا به جسد باز می گردد.

فکر تسلط بر چیزها از راه های مرموز و دور از واقعیت، اساس جادوگری بود و نقاشی در آن زمان با جادوگری آمیخته بود. قبر را در غارها و در مجاورت اجاق ها قرار داده بودند و اعتقاد داشتند که حرارت اجاق، بدن بی روح و سرد مردگان را گرم نموده و حرارت می بخشد.

زن، نخستین بار کشاورزی را کشف کرد و کشاورزی جای شکار حیوانات قرار گرفت. در حدود پنج هزار سال قبل چرخ کوزه گری در ایران و بین النهرین اختراع شد. ظاهر شدن پول بر سرعت مبادلات افزود.

[این مطلب مسلم است که در جهان هستی سکون وجود ندارد و همه در حرکت و جنبشند و طبیعت سیر تکاملی دارد و در کمون وی توقف نمی باشد. و بشر نیز همعنان دیگر موجودات رو به تکامل نهاده و در علوم انسانی و روحی مرحله به مرحله قدم به پیش می گذارد، هم چنان که برای نوزاد، شیر از هر غذایی ضروری تر و مفیدتر است، کباب نیز سمی مهلک است. در علوم روحی نیز بدین منوال است و شخص پس از مرگ آنچه را که در دنیای خاکی دانسته، کمی روشن تر درک می کند نه آنکه همه مطالب را بفهمد، زیرا بر خلاف نهاد باطنی خلقت است. لذا نظریات ذکر شده بالا خود موید وحدانیت حق و درستی دیانت است]…