سرمایه داری،میل و بردگی:مارکس و اسپینوزا (سیاست و اجتماع)

کتاب سرمایه‌داری، میل و بردگی: مارکس و اسپینوزا از فردریک لوردون از ما می‌پرسد: چرا وقتی می‌دانیم بخش مهم ارزش افزوده و محصول کارمان در نهایت از دیگری است، به کار هرروزه تن می‌دهیم؟ چرا برای این کارخانه/ شرکت کار می‌کنیم؟ چرا هر روز خود را مشغول تحقق اهدافی می‌کنیم که نقشی در تعیین‌شان نداشته‌ایم؟ چرا باید به قواعدی تن دهیم که به رسمیت نمی‌شناسیم و خوب درک نمی‌کنیم؟ و از همه‌ی آن‌ها مهم‌تر مناسبات سرمایه‌داری چگونه «تا امروز» از بحران، رکود و ضربات گاه سهمگینِ «ناراضیان»، جان سالم به‌در برده است؟ فردریک لوردون در کتاب خود «سرمایه‌داری، میل و بردگی: مارکس و اسپینوزا» تلاش می‌کند با پیوند‌دادن آرای مارکس با مفاهیم، قضایا و تعاریف اسپینوزا به این سوالات جواب دهد. چنین ترکیبی از یک فیلسوف متاخر و دیگری که در قلب مدرنیته جای دارد بسیار خطرناک به نظر می‌رسد. با این حال لوردون این خطر را به جان خریده است.

این کتاب می‌تواند به‌کارِ کسانی بیاید که با چنین پرسش‌های آزارنده‌‌ای درگیرند. همچنین می‌تواند مسیرهایی را نشان دهد تا چیدمان مفید پرسش‌ها و پاسخ‌های محتمل،‌دست‌یافتنی‌تر شود. فردریک لوردون، فعال دانشگاهی و اجتماعی سال‌های اخیر، در این کتاب، مفاهیم و قضایای عاطفه‌بنیانِ اسپینوزا را برای چالش/ترکیب با تزهای مارکس در باب ارزش، نیروی کار، تقابل کار و سرمایه، استثمار، کمونیسم و… فرا می‌خوانَد. او در واقع تلاش می‌کند نشان دهد که در دوران مبارزه با سرمایه‌داری و به‌ویژه در سرمایه‌داریِ پسافوردی، درست همان مؤلفه‌ها و ابزارهایی دودستی تقدیم طرف مقابل شده‌/ می‌شود که می‌توانند برای عبور از وضعیت موجود راه‌گُشا و سازنده‌باشند. امید لوردون، و شاید خواننده‌ی کتاب نیز، این است که بتوان با بازگشت متفاوت به میدانِ بازی رشته‌هایی چون اقتصاد سیاسی، جامعه‌شناسی و فلسفه‌ی سیاسی، و نیز تحلیل متفاوتِ دگرگونی‌های رابطه‌ی استخدام (به‌ویژه در پرتو تحولات مدیریتی)، ویژگی‌های وضعیتی مثل پساسرمایه‌داری را از نو مطرح کرد؛ البته این‌بار ذیل «ریکُمون» یا به‌عبارتی، از طریق تأسیس فراگیر نوع متفاوتی از شرکتِ عام.