اقتباس چيست؟
” فرهنگ معين اقتباس را به معناي گرفتن و اخذ كردن معنا مي‌كند. ”
به عبارت ساده‌تر هرگاه ما مفهوم و يا ساختار يك متن يا اثر را گرفته و در قالب فرمي ديگري از آن
استفاده كنيم در حقيقت ما وارد مقوله اقتباس شده‌ايم.
مثلا از زمان كشف هنر هفتم، ادبيات همواره منبع اقتباس بسياري از آثار در طول تاريخ سينما بوده است.
كارگردانان سينما معمولا مشتاقند تا از رماني كه با استقبال خوبي روبرو بوده و يا با مطالعه‌ي آن احساس كرده‌اند كه تبديل مصالح ادبي آن به سينما و تصوير، سبب ارتباط دايره‌ي گسترده‌تري از مخاطبان با آن مي‌شود، يك فيلم اقتباسي بسازند.
اقتباس به شكل كلي بر دو گونه استوار است: اقتباس وفادارانه و اقتباس آزاد.
اقتباس وفادارانه
در اقتباس وفادارانه، كارگردان معمولا مصالح كلي اثر ادبي را به شكل جامع گرفته و آن را به زبان تصوير ترجمه مي‌كند. مثلا فيلم تس ساخته شده به سال 1979 و به كارگرداني رومن پولانسكي اقتباس تقريبا وفادارانه‌اي است از رمان درخشان تس اثر توماس هاردي، و يا رمان جنجالي پرتقال كوكي نوشته‌ي آنتوني برجس منبعي بود تا استنلي كوبريكِ بزرگ، در سال 1971 فيلم درخشان پرتقال كوكي را از آن اقتباس كنند.
اقتباس آزاد
گاه كارگردانها شيوه‌ي آزادتر و رهاتري را براي اقتباس در نظر مي‌گيرند، مثلا آكيرا كوروساوا كارگردان بزرگ ژاپني، در اقتباس خود از نمايشنامه‌ي مكبث اثر ويليام شكسپير، چندان به متن اصلي به شكل بخش به بخش، وفادار نبود اما در عين حال فيلم حاصله يعني سريرِ خون باز هم فيلمي محبوب و خواستني است.
گاهي البته نمايشنامه‌ها نيز با توجه به وجوه دراماتيك مشترك با سينما، منبع اقتباسي مهمي به شمار مي‌روند.
مثلا نمايشنامه طنز پابرهنه در پارك اثر نيل سايمون منبعي بود تا بر اساس آن در سال 1967 فيلم كمدي درجه يكي به كارگرداني جين ساكس در سينماي آمريكا ساخته شود.
اقتباس به شكل كلي داراي چنان اهميتي در تاريخ سينما است كه معمولا در جشنواره‌هاي بزرگ، يكي از جوايز اصلي را به فيلمنامه اقتباسي اختصاص مي‌دهند.
۳۹ پله فیلمی است از آلفرد هیچکاک، استاد تعلیق سینما و محصول سال ۱۹۳۵ سینمای انگلستان. یک کلاسیک درخشان و خوش ساخت در ژانر جاسوسی که هنوز هم جزء فیلم‌های نوآورانه‌ی سینمای هیچکاک به حساب می‌آ... ادامه مطلب
شاگرد قصاب کمدی-درام درخشانی به کارگردانی نیل جردن و محصول مشترک ایرلند و امریکا در سال ۱۹۹۷٫ کمدی درخشانی که در پیش بردن قصه‌اش ماهرانه و جذاب عمل می‌کند. فرنسی و جو کودکانی هستند که دوست د... ادامه مطلب
از درخشانترین آثار پرونده سینمایی برادران کوئن و محصول سال ۲۰۰۷ فیلم در مجموع در ۸ رشته، نامزد دریافت جایزه اسکار بود که موفق شد چهار جایزه اسکار را از آن خود کند؛ از جمله جایزه اسکار بهترین... ادامه مطلب
بر باد رفته درام عاشقانه‌ای است به کارگردانی ویکتور فلمینگ و محصول سال ۱۹۳۹ که شرکت مترو گلدوین مایر پخش کننده این فیلم بوده است. ساخت یک فیلم رنگی پر بازیگر آنهم در دهه ۱۹۳۰ به خودی خود اید... ادامه مطلب
سکوت بره‌ها تریلر روانشناختی درخشانی است به کارگردانی جاناتان دمی، محصول سال ۱۹۹۱ سینمای امریکا با هنرمندی بازیگرانی همچون آنتونی هاپکینز، جودی فاستر، تد لواین، بروک اسمیت و کیسی لمونز. فیلم... ادامه مطلب
راز داوینچی فیلمی است از ران هاوارد و محصول سال ۲۰۰۶ سینمای امریکا. در این فیلم بازیگرانی چون تام هنکس، ایان مک کالن و آدری تاتو به نقش آفرینی پرداخته‌اند. این فیلم از رمان معروف دن براون به... ادامه مطلب
دوریان گری، فیلمی است محصول سال ۲۰۰۹ سینمای انگلستان به کارگردانی الیور پارکر. فیلم که بر اساس رمان تصویر دوریان گری نوشته‌ی اسکار وایلد ساخته شده است، از نهمین روز سپتامبر سال ۲۰۰۹، اکرانش... ادامه مطلب
من پیش از تو فیلمی است به کارگردانی تیا شروک و محصول سال ۲۰۱۶ سینمای آمریکا که توسط کمپانی وارنر برادرز پخش شده است. در این فیلم بازیگرانی همچون امیلیا کلارک، سم کلفلین، جانت مک تیر و برندن... ادامه مطلب
گربه روی شیروانی داغ فیلمی است به کارگردانی ریچارد بروکس و محصول سال ۱۹۵۸که در آن بازیگرانی چون پل نیومن، الیزابت تیلور، جودیت آندرسن و برل آیوز نقش آفرینی کرده‌اند. مترو گلدوین میر و برادرا... ادامه مطلب
فارست گامپ فیلمی است ساخته رابرت زمکیس و محصول سال ۱۹۹۴ کمپانی پارامونت. این فیلم پرفروش ترین فیلم سال ۱۹۹۴ جهان است که برنده‌ی ۶ جایزه اسکار گردید از جمله: بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهت... ادامه مطلب
