معرفی کتاب: علم چیست؟

کتابی است نوشتۀ سوزان بوزاک و چاپ انتشارات نردبان. علم چیست مجموعه‌ای فراگیر از فعالیت‌های علمی، آزمایش‌های مختلف و پروژه‌هایی است که به شما کمک می‌کنند تا در شگفتی‌های جهان پیرامون خود کندوکاو کنید. علم برای همه‌کس مهم است: پیر و جوان، مرد و زن، شهری و روستایی، کارمند و کارگر. علم است که جهان ما را به جایگاه امروزی خود رسانده. علم از سویی این همه وسایل راحتی و آسایش برای ما فراهم آورده است تا از زندگی لذت ببریم و از سویی دیگر مشکلات و مسائلی را پدید آورده که باید از پس آن‌ها برآییم. علمی که هرگاه خردمندانه به کار گرفته شود، جهان را به مکانی بهتر برای زندگی تبدیل می‌کند و اگر نابخردانه از آن استفاده شود، سبب بروز فاجعۀ جهانی می‌شود. کودکان و نوجوانان مشتاقانه می‌خواهند همه‌چیز را بدانند و اگر کسی را پیدا کنند که اطلاعات جامعی داشته باشد -معمولاً پدر و مادر یا معلم- او را سؤال پیچ می‌کنند. اشتیاق آن‌ها برای اطلاع از نحوۀ کار کردن هر وسیله و اینکه اصلاً چرا جهان این‌گونه است، اشتیاقی کاملاً طبیعی است. دانشمندان انسان‌هایی حرفه‌ای هستند که همان کاری را انجام می‌دهند که کودکان به‌طور طبیعی به انجام آن گرایش دارند. درون هر دانشمند، کودکی را می‌توان دید و کودکان به‌راستی دانشمندانی کوچک‌اند. هیچ‌کس برای مطالعۀ مجموعۀ علم چیست خیلی جوان یا بیش از اندازه پیر نیست. فعالیت‌های گنجانده شده در مجموعۀ علم چیست، برای کودکان و نوجوانان ۶ تا ۱۴ سال در نظر گرفته شده‌ است؛ اما این مجموعه در زمرۀ کتاب‌های بزرگسال-کودک است. کتاب حاضر به‌گونه‌ای طراحی شده است که بزرگسالان و کودکان بتوانند با هم روی آن کار کنند تا دنیا را به چشم دیگری ببینند. یقیناً بزرگسالان نیز به اندازۀ کودکان می‌توانند از این کتاب استفاده کنند و مطالب جدید بیاموزند.

قسمتی از کتاب علم چیست؟

گرما یکی از انواع انرژی است. با کشیدن و رها کردن کش لاستیکی و تکرار این عمل، می‌توانید هربار مقدار کمی گرما تولید کنید. دست‌هایتان را سریع و محکم روی هم بمالید. چه چیزی حس می‌‌کنید؟ گرما. این گرما را اصطکاک ناشی از مالش پدید می‌آورد. انتقال گرما فقط از سه راه امکان‌پذیر است: در رسانش، گرما از جسم گرم به جسم سرد منتقل می‌شود. هنگامی‌که دست خود را به دور لیوان چای حلقه می‌کنید و لیوان داغ را در دست می‌گیرید، گرما به شیوۀ رسانش از چای به لیوان و از لیوان به دست شما منتقل می‌شود. در تابش، گرما از جسمی بسیار گرم به خارج گسیل می‌شود. اگر دست‌های خود را در برابر بخاری بگیرید، گرمای آن را از طریق تابش حس می‌کنید. در همرفت، گرما از طریق هوا (یا شاره‌ای دیگر) جابه‌جا می‌شود. بخاری برقی، هوای اطرافش را گرم می‌کند و با قرار گرفتن در کنار آن، بلافاصله احساس گرما می‌کنید. هوای گرم از اطراف بخاری به طرف بالا به حرکت درمی‌آید و بدین ترتیب، با جابه‌جا شدن هوا، همۀ اتاق‌ها به‌تدریج گرم می‌شود. همچنین شما می‌توانید یک نوع انرژی را به نوعی دیگر تبدیل کنید. هنگامی که کش را می‌کشید، با انجام دادن این کار، نوعی انرژی مکانیکی در آن وارد می‌شود و همین انرژی است که به گرما تبدیل می‌شود. کش از مولکول‌های حلقوی ساخته شده است. هنگامی‌که کش به حالت کشیده در می‌آید، مولکول‌های حلقوی موقتاً به صورت مستقیم قرار می‌گیرند. به محض آنکه اعمال نیرو و دادن انرژی متوقف می‌شود، مولکول‌ها به شکل حلقوی خود برمی‌گردند.