عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
معرفی کتاب: روان‌درمانی مثبت‌گرا (راهنمای بالینی)
«روان‌درمانی مثبت‌گرا» عنوان کتابی است به قلم مشترک طیب رشید و مارتین سلیگمن که نشر ثالث آن را به چاپ رسانده است. بیش از یک قرن است که روان‌درمانی به فضایی تبدیل شده که مراجعان در آنجا از مشکلاتشان حرف می‌زنند. هر سال هزاران تن از مردم در سخنرانی‌های انگیزشی و کارگاه‌های آموزشی شرکت می‌کنند، به مراقبه می‌پردازند، در دوره‌های مختلف حاضر می‌شوند و کتاب‌های خودیاری و برنامه‌های دیجیتالی بیشتری خرید می‌کنند. اساس همه‌ی این اقدامات درمانی بر این فرضیه است که آشکارسازی تروماهای دوران کودکی، تصحیح افکار نادرست و بهبود روابط می‌توانند اثرات درمانی در پی داشته باشند. برخلاف چنین تمرکزی روی نقاط منفی، ما نویسندگان این کتاب بر این باور هستیم که درمانگران اهمیت نقاط مثبت را نادیده گرفته‌اند. غالباً درمانگران کار خود را به‌خوبی انجام می‌دهند و سبب می‌شوند مراجعان احساس افسردگی و اضطراب کمتری داشته باشند، اما به نظر می‌رسد که در غالب رویکردهای درمانی احساس سعادت و بهزیستی مراجعان از جمله اهداف آشکار درمان به شمار نمی‌رود. از سوی دیگر، روان‌درمانی مثبت‌گرا یک تلاش درمانی در حیطه‌ی روان‌شناسی مثبت‌گرا به شمار می‌رود که هدف آن تسکین استرس افراد از طریق افزایش بهزیستی آن‌هاست.
این کتاب دارای دو بخش است:
-بخش نخست به معرفی چهارچوب نظری روان‌درمانی مثبت‌نگر، توانمندی‌های شخصیت و نتیجه‌گیری تمرین‌ها، فرایندها و مکانیسم‌های تغییر می‌پردازد.
-بخش دوم دربردارنده‌ی پانزده جلسه روان‌درمانی مثبت‌نگر است که شامل مفاهیم اصلی، رهنمودها، مهارت‌ها و کاربرگ‌هایی برای تمرین مهارت‌های مزبور است. هر جلسه دربرگیرنده یک قسمت متناسب با مراجع همراه با انعطاف‌پذیری است که به ارائه‌ی شیوه‌های به‌کارگیری تمرین‌های روان‌درمانی مثبت‌نگر در وضعیت‌های خاص مراجعان فرضی می‌پردازد. هر جلسه شامل حداقل یک مثال موردی و به همان اندازه ملاحظات میان‌فرهنگی است.
روان‌درمانی مثبت‌نگر یک رویکرد درمانی جدید است که به‌طور وسیعی براساس اصول روان‌شناسی مثبت‌گرا شکل گرفته است. روان‌شناسی مثبت‌گرا به مطالعه پیرامون شرایط و فرایندهایی می‌پردازد که افراد، جوامع و سازمان‌ها را قادر به شکوفایی می‌سازد. روان‌شناسی مثبت‌گرا نشان می‌دهد که در راستای این شکوفایی چه چیزی کارآمد است، چه چیزی درست است و چه چیزی می‌تواند رشد و پرورش داده شود. تأثیر روان‌شناسی مثبت‌گرا بر حیطه‌های مختلف روان‌شناسی را می‌توان از نتایج یک بازنگری سیستماتیک گسترده متوجه شد که در آن ۱۳۳۶ مقاله‌ی چاپ‌شده بین ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۳ بررسی شد که بیش از ۷۵۰ عنوان از این مقاله‌ها شامل آزمون‌هایی تجربی پیرامون نظریه‌ها، اصول و مداخلات درمانی روان‌شناسی مثبت‌گرا بود.
درواقع روان‌درمانی مثبت‌نگر شاخه‌ی بالینی یا درمانی روان‌شناسی مثبت‌گرا محسوب می‌شود. روان‌درمانی مثبت‌نگر برای درک پیچیدگی ذاتی تجربه‌ی انسانی، علائم بیماری را با توانمندی‌ها، خطرات را با منابع، نقاط ضعف را با ارزش‌ها، حسرت‌ها را با امیدها، به شیوه‌ای متوازن یکپارچه می‌کند. درمانگران روان‌درمانی مثبت‌نگر بدون نادیده انگاشتن یا کم‌رنگ کردن نگرانی‌های مراجع، با دردها و رنج‌های مراجع به‌طور همدلانه برخورد و هم‌زمان ظرفیت‌های او برای رشد را آشکار می‌کنند.
قسمتی از کتاب روان‌درمانی مثبت‌گرا:
بیش از دو دهه است که جیمز پنه‌بیکر پیرامون نوشتن درباره‌ی تجربه‌ی آسیب‌زا و تأثیر آن بر سلامتی و بهزیستی افراد تحقیق می‌کند. راهبرد پنه‌بیکر به نام نگارش‌درمانی همراه با اطمینان از رازداری در بیش از دویست تحقیق مطالعه شده است. او از دانشجویان خود می‌خواهد که یکی از بدترین وقایع آشفته‌کننده و آسیب‌زای خود را به نگارش درآورند. به دانشجویان گفته می‌شود که واقعه‌ی مزبور را تا حد امکان با جزئیات تمام و همراه با عمیق‌ترین هیجان‌ها و واکنش‌هایی که به آن داشته‌اند، توصیف کنند. مدت زمان هر نگارش پانزده تا سی دقیقه به طول می‌انجامد و از دانشجویان خواسته می‌شود همچنان نگارش این متن را تا سه روز و در نهایت پنج روز بعد ادامه دهند.
پنه‌بیکر و دیگران دریافتند که نگارش خودابرازی درباره‌ی وقایع آسیب‌زای گذشته دارای پیامدهای سودمند بسیاری است. افرادی که به‌مدت سه روز به ثبت عمیق‌ترین افکار و احساسات خود درباره‌ی تجربه‌های وحشتناک یا تروماهای خود پرداخته بودند در ماه‌های بعد کمتر به پزشک مراجعه داشتند، در عملکرد سیستم ایمنی آن‌ها افزایش معناداری دیده شد، افسردگی و آشفتگی هیجانی کمتری را گزارش کردند، عملکرد تحصیلی بهتری داشتند و پس از بیکاری در مقایسه با گروه کنترل، بیشتر موفق به پیدا کردن شغل جدید شدند. نگارش درباره‌ی تجربیات شخصی و معنادار می‌تواند تأثیر مثبتی روی بهداشت روانی افراد داشته باشد. ممکن است خودافشایی به افراد کمک کند به وقایع ناراحت‌کننده معنا بدهند، هیجان‌های خود را بهتر کنترل کنند و ارتباط خود با محیط اجتماعی را بهبود بخشند و در نتیجه سلامت و بهزیستی خودشان را ارتقا دهند. به‌طورکلی این تأثیرات در همه‌ی فرهنگ‌ها یافت شده‌اند.
مکانیسم نقد و بررسی که در ذات این نوع از فرایند نگارش وجود دارد، به افراد کمک می‌کند تروما را درک کنند به آن معنا دهند و با آن کنار بیایند. همچنین هر اندازه که افراد بیشتر و شدیدتر تحت نفوذ افکار آسیب‌زا قرار داشته باشند، معنادهی به تروما کاهش می‌یابد.
خرید کتاب روان درمانی مثبت‌گرا