جستجوی کتاب
عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
ورود به فروشگاه
حقایق نهان، دروغهای عیان/ زیستن در چنبرهی یک دروغ
کتاب «حقایق نهان، دروغهای عیان» نوشتهی تیمور کوران، به همت نشر روزنه به چاپ رسیده است. این کتاب قرار است ریشهها، نحوهی عمل و پیامدهای مهم پدیدهای را بررسی کند که از بدو شکلگیری جوامع انسانی با بشر همراه بوده است؛ هرچند امروزه، بهسبب انقلاب ارتباطات و دسترسی همگانی به رسانههای جمعی و اخبار در سراسر جهان، این پدیده توجهات بیشتری را به خود معطوف میکند؛ پدیدهای که از کوچکترین واحدهای تجمع انسانی در سطح خانواده و گروههای دوستی، تا بزرگترین آنها در سطح جامعهی سیاسی قابل ردگیری است: تحریف ترجیحات. تیمور کوران، دانشمند ترکیهای – امریکایی، در این اثر تلاش میکند که با بهرهگیری از رویکردی میانرشتهای و با بهکارگیری فنون و روشهای تحقیق برآمده از روانشناسی، اقتصاد و سیاست، دریابد چه انگیزهها و مشوقهایی موجب میشوند افراد ترجیحاتشان را در بسیاری موارد نادرست یا حتی وارونه، بازنمایی کنند و از آن مهمتر اثر چنین عملی بر شکلگیری، ماندگاری و تغییر ناگهانی ساختارهای کلان اجتماعی و سیاسی چیست. ظاهراً پاسخ به پرسش اول، علىالخصوص برای شهروندانی که ذیل ساختارهای سرکوبگر سیاسی (همچون دیکتاتوریهای کمونیستی در اروپای شرقی) زندگی میکنند، یا برای خوانندهی آشنا با این قبیل ساختارها چندان سخت به نظر نمیرسد. آنچه تیمور کوران در این اثر ارائه میکند، بیان مفصل و منسجم تلاشهای فکری است که نویسنده قبلاً بهصورت پراکنده در قالب چندین مقالهی مهم آمده است؛ مقالاتی که علل ماهوی پیشبینیناپذیری انقلابات و خصوصاً شگفتی حاصل از انقلابات ناگهانی در اروپای شرقی در اواخر دهه ۱۹۸۰، در آنها بررسی شده بود. پرسشهای اصلی که کوران میکوشد به پاسخ دهد عبارتاند از: نخست انگیزهها و مشوقهای اصلی اینکه مردم ترجیحشان را در بسیاری موارد نادرست یا حتی وارونه، بازنمایی میکنند چه هستند و از آن مهمتر اثر چنین عملی در شکلگیری و تغییر ناگهانی ساختارهای کلان اجتماعی و سیاسی چیست؟ ظاهراً پاسخ به پرسش اول علىالخصوص برای شهروندانی که ذیل ساختارهای سرکوبگر سیاسی (همچون دیکتاتوریهای کمونیستی در اروپای شرقی) زندگی میکنند، یا برای خوانندهی آشنا با این قبیل ساختارها چندان سخت به نظر نمیرسد؛ اما نکته مهم اثر کوران این است که به ما نشان میدهد «تحریف ترجیحات» درواقع نه منحصر به موضوعات و مسائل حساسی است که ریشه یا اثری در سپهر سیاست دارند و نه مختص نظامهای دیکتاتوری و سرکوبگر است. درواقع شاهکار کوران پیشبینی تلویحی برآمدن رهبرانی در یکی از بزرگترین لیبرال دموکراسیهای جهان، ایالات متحده امریکا،ست که سابقهی بدی در زمینه مسائل نژادی دارد؛ اتفاقاً نه بهرغم این سابقه که درست به دلیل داشتن همین سابقه. این درست همان اتفاقی بود که در انتخابات سال ۲۰۱۶ در امریکا روی داد، انتخاباتی که ون جونز، تحلیلگر سرشناس شبکهی خبری سی.ان.ان، از آن به «واکنش سفیدپوستان» در برابر ریاستجمهوری باراک اوبامای سیاهپوست یاد کرد. نخستینبار روانشناسی به نام سولومان اش، نقش فشارهای اجتماعی در موضعگیریهای افراد در دورهی معاصر را بررسی و تجزیه و تحلیل علمی کرد. آزمایش مشهورِ اش اگرچه به نتیجهای درست عکس تصور وی منجر شد، اما آغازگر رشتهی تحقیقات و آزمایشاتی در شاخهی روانشناسی شد. با این وجود و علیرغم اهمیت این موضوع در تحلیل رفتارهای اجتماعی و نقش آن در ثبات و تغییر ساختارهای کلان اجتماعی و سیاسی، «تحریف ترجیحات» در دیگر شاخههای علوم انسانی و خصوصاً علوم اجتماعی، کمتر به صورت مسألهای مستقل و واجد اهمیت ذاتی مورد تحلیل و تحقیق قرار گرفته بود. مقالهی «اینک از میان هرگز: عنصر شگفتی در انقلابات ۱۹۸۹ اروپای شرقی» که کوران آن را در سال ۱۹۹۱ در تحلیل چرایی عاجز بودن تحلیلگران از پیشبینی انقلابات سریع و شگفتیساز در اروپای شرقی نگاشت، یکی از مهمترین آثاری بود که به بررسی نقش «تحریف ترجیحات» در پیشبینیناپذیری ماهوی انقلاب میپرداخت. کتاب حاضر چکیده و حاصل مهمترین پروژهی فکری این محقق برجسته و کمتر شناختهشده در کشورمان است.قسمتی از کتاب «حقایق نهان، دروغهای عیان» اثر تیمور کوران:
یکی از آثار جنبی سکوت ناشی از ترس و عدم ابراز مخالفت، جهل کثرتگرایانه نسبت به نقطهنظرات نهان بود. انبوه کسانی که با کمونیسم مخالف بودند، نمیدانستند چه تعداد از هموطنانشان در این نفرت با آنها شریکاند. آنها میتوانستند مخالفت سرکوبشده بستگان و دوستانی را که تن به همرنگی داده بودند حس کنند؛ میتوانستند دشواریهای زندگی هموطنانشان را ببینند و میتوانستند بفهمند که اگر مخالفتی گسترده وجود نداشت، قیامهای تودهای پیشین هرگز واقع نمیشد. با این وجود، اطلاع موثقی نداشتند که چه تعداد از مردم موافق یک تحول سیاسی اساسی هستند - چه رسد به آمادگیشان برای واکنش. روزنامههای تحت کنترل حکومت با تأکید بر «وحدت جامعه سوسیالیستی» و «همبستگی در حمایت از حزب» از این جهل شهروندان سوءاستفاده میکردند. اینگونه تبلیغات به اندازهای که در دستکم گرفته شدن گستردگی نارضایتی از سوی مخالفان بالقوه رژیم توفیق مییافت، انگیزهی آنان را برای به چالش کشیدن وضع موجود تضعیف میکرد. بدین ترتیب، جهل کثرتگرا نوعی حس فراگیر از ناتوانی را تغذیه میکرد. این جهل باعث میشد افراد باور کنند که برای تغییر حکومت یا سیاستهایش هیچ کاری از دستشان ساخته نیست، که تلاش برای اصلاحات بیفایده است، که تنها راه عاقلانه همکاری با حزب است. تحقیقات سازمانیافته وجود این احساس بیپناهی را اثبات کرده است. در سال ۱۹۸۵ نتایج یک نظرسنجی در مجارستان، که در آن زمان یکی از دو کشور نسبتاً آزاد بلوک شرق به شمار میآمد، نشان داد تنها ۱۰ درصد مردم احساس میکنند میتوانند علیه تصمیمی که خلاف منافعشان گرفته میشود، کاری انجام دهند. این رقم در هلند ۴۶ درصد و در ایالات متحده ۷۵ درصد بود. حقایق نهان، دروغ های عیان را سید حامد بهشتی ترجمه کرده و کتاب حاضر در ۴۷۹ صفحه رقعی با جلد نرم و قیمت ۸۸۵۰۰ تومان چاپ و روانه کتابفروشیها شده است.
در حال بارگزاری دیدگاه ها...