باشگاه جوایز: جایزه ادبی هوشنگ گلشیری

ازجمله جوایز ادبی معتبری که در کشورمان، در طی سیزده دوره تا سال ۱۳۹۳، برگزار شد و نقش چشمگیری در شناسایی آثار باارزش ادبی معاصر کشورمان داشت، جایزه هوشنگ گلشیری است. این جایزه بعد از درگذشت هوشنگ گلشیری، در سال ۱۳۷۹، به کوشش همسرش یعنی فرزانه طاهری و تعدادی از دوستان نزدیک او پایه‌ریزی شد. جایزه هوشنگ گلشیری که سالانه برگزار می‌شد، چند قانون کلی داشت: اینکه این جایزه به آثار انتشاریافته در زیرمجموعه ادبیات داستانی تعلق می‌گرفت و زبان آثار منتشرشده حتماً باید فارسی می‌بود و این آثار باید در چهارچوب مرزهای ایران منتشر شده بود. بنیاد هوشنگ گلشیری بنیادی مردم نهاد بود و جایزه آن هم یکی از معتبرترین جوایز مستقل ادبی بود که تصاحبش برای هر نویسنده و هر کتاب وجهه و اعتبار پذیرفته‌ای به همراه می‌آورد. بنیاد هوشنگ گلشیری که مراسم اهدای جوایزش هر ساله در فصل پاییز برگزار می‌شد، در چهار گروه اصلی، آثار را بررسی و داوری می‌کرد: بهترین رمان، بهترین مجموعه داستان، بهترین رمان اول و بهترین مجموعه داستان اول. اما داوری آثار در جایزه ادبی هوشنگ گلشیری به چه صورت به انجام می‌رسید؟ داوران رقابت‌های این جایزه‌ی ادبی را اعضای هیئت‌مدیره بنیاد گلشیری انتخاب می‌کردند، البته این انتخاب پس از مشورت با هیئت امنا انجام می‌شد. آثاری که برای بررسی و داوری به بنیاد ارسال می‌شد براساس معیارهای توافق‌شده داوران به شور و داوری گذاشته و آثار براساس برخی معیارها داوری می‌شد و هریک از این معیارها نیز امتیازی جداگانه داشت، اثری که مجموع امتیازاتش در هر بخش بالاتر از همه بود، اثر برنده اعلام می‌شد. در بخش داستان‌ کوتاه، چنانچه داستانی از یک مجموعه ‌داستان، نظر داوران را به خود جلب می‌کرد و داوران ویژگی خاصی در آن می‌دیدند، آن اثر را معرفی می‌کردند. علاوه بر اینکه فرم این آثار باید در قالب داستان کوتاه و رمان می‌بود، در بخش داستان کوتاه نیز باید همه داستان‌های یک کتاب به قلم یک نویسنده می‌بود و این از شرایط شرکت در این ماراتن ادبی بود؛ درنتیجه آثاری که گردآوریِ آثار چند نویسنده بود یا رمان‌های چند جلدی که تعدادی از جلدهای آن، در سالی غیر از سال داوری چاپ شده بود، در مسابقه شرکت داده نمی‌شد. همچنین ملاک سال چاپ، سالِ چاپ اول درج‌شده در شناسنامه کتاب بود. ضمن آنکه نخستین اثر منتشرشده به آثار نویسندگانی گفته می‌شود که پیش‌تر مجموعه داستان یا رمانی از آن‌ها منتشر نشده باشد. جدول برندگان آثار برگزیده در سال‌های گوناگون به تفکیک بخش‌های مختلف مسابقه:  

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۰
	رمان	درخت انجیر معابد	احمد محمود	انتشارات معین
	رمان اول	انگار گفته بودی لیلی	سپیده شاملو	نشر مرکز
	مجموعه داستان	تمام زمستان مرا گرم کن	علی خدایی	نشر مرکز
	مجموعه داستان اول	در گریز گم می‌شویم	محمدآصف سلطانزاده	نشر آگه (مجموعهُ شهرزاد)

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۱
	رمان	چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم	زویا پیرزاد	نشر مرکز
	رمان اول	هم‌نوایی شبانه ارکستر چوب‌ها	رضا قاسمی	نشر آتیه
	مجموعه داستان	نیمه سرگردان ما	محمدرحیم اخوت	انتشارات نقش خورشید
	مجموعه داستان اول	مادمازل کتی	میترا الیاتی	نشر چشمه
		بعد از آن شب	مرجان شیرمحمدی	نشر مرکز

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۲
	رمان	پرنده من	فریبا وفی	نشر مرکز
	رمان اول	هیچ اثری اعلام نشد
	مجموعه داستان	آفتاب مهتاب	شیوا ارسطویی	نشر مرکز
	مجموعه داستان اول	پاره کوچک	سهیلا بسکی	نشر آگه
		خنده در خانهٔ تنهایی	بهرام مرادی	نشر اختران

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۳
	رمان	رود راوی	ابوتراب خسروی	انتشارات نیماژ، ثالث، قصه
	رمان اول	چه کسی باور می‌کند رستم	روح‌انگیز شریفیان	نشر مروارید
	مجموعه داستان	باغ ملی	کورش اسدی	نشر نیماژ
	مجموعه داستان اول	تک خشت	منیرالدین بیروتی	نشر ققنوس
		نهست	ابراهیم دمشناس	نشر نیلوفر

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۴
	رمان	آبی‌تر از گناه	محمد حسینی	انتشارات ققنوس
		آداب بی‌قراری	یعقوب یادعلی	نشر نیلوفر
	رمان اول	ماهی‌ها در شب می‌خوابند	سودابه اشرفی	نشر مروارید
		رنگ کلاغ	فرهاد بردبار	نشر مرکز
	مجموعه داستان	انجیرهای سرخ مزار	محمدحسین محمدی	نشر چشمه
	مجموعه داستان اول	عاشقیت در پاورقی	مهسا محب علی	نشر چشمه

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۵
	رمان	چهار درد	منیرالدین بیروتی	انتشارات ققنوس
		رؤیای تبت	فریبا وفی	نشر مرکز
	رمان اول	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	مجموعه داستان	سمت تاریک کلمات	حسین سناپور	نشر چشمه
	مجموعه داستان اول	باغ‌های شنی	حمیدرضا نجفی	نشر نیلوفر
		کف‌بین	مهدی رئیس‌المحدثین	نشر محقق

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۶
	رمان	سالمرگی	اصغر الهی	نشر چشمه
	رمان اول	عقرب روی پله‌های راه‌آهن اندیمشک	حسین مرتضائیان آبکنار	نشر نی
	مجموعه داستان	عسکر گریز	محمدآصف سلطانزاده	انتشارات آگه
	مجموعه داستان اول	زندگی مطابق خواسته تو پیش می‌رود	امیرحسین خورشیدفر	نشر مرکز

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۸
	رمان	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	رمان اول	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	مجموعه داستان	آنجا که پنچرگیری‌ها تمام می‌شوند	حامد حبیبی	انتشارات ققنوس
		برف و سمفونی ابری	پیمان اسماعیلی	نشر چشمه
	مجموعه داستان اول	آویشن قشنگ نیست	حامد اسماعیلیون	نشر ثالث
		مرگ‌بازی	پدرام رضایی‌زاده	نشر چشمه

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۸۹
	رمان	نگران نباش	مهسا محب علی	نشر مروارید
	رمان اول	احتمالاً گم شده‌ام	سارا سالار	نشر چشمه
	مجموعه داستان	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	مجموعه داستان اول	هیچ اثری برنده اعلام نشد

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۹۱
	رمان	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	رمان اول	زیر آفتاب خوش خیال عصر	جیران گاهان	نشر چشمه
	مجموعه داستان	آدم‌ها	احمد غلامی	نشر ثالث
		کتاب ویران	ابوتراب خسروی	نشر چشمه
	مجموعه داستان اول	پرتره مرد ناتمام	امیرحسین یزدان‌بد	نشر چشمه
		خواب با چشمان باز	ندا کاووسی فر	نشر چشمه

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۹۲
	رمان	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	رمان اول	قلعه‌مرغی، روزگار هرمی	سلمان امین	انتشارات ققنوس
	مجموعه داستان	هیچ اثری برنده اعلام نشد
	مجموعه داستان اول	فارسی بخند	سپیده سیاوشی	نشر قطره
		من ژانت نیستم	محمد طلوعی	نشر افق

سال	بخش	نام کتاب	نویسنده	ناشر
۱۳۹۳
	رمان	هیچ اثری اعلام نشد
	رمان اول	دکتر داتیس	حامد اسماعیلیون	زاوش
	مجموعه داستان	هیچ اثری اعلام نشد
	مجموعه داستان اول	در هوای گرگ و میش	محسن عباسی	رخداد نو
		کاج‌های مورب	علی چنگیزی	نشر چشمه