اضطراب منزلت/ زندگی و زمانه‌ی بشرِ این روزها

کتاب اضطراب منزلت نوشته آلن دوباتن به همت نشر فرمهر به چاپ رسیده است. زیستن در جهان مدرن ملازم است با حسی از اضطراب که از نوجوانی تا لحظه‌ی مرگ تنهایمان نمی‌‌گذارد. دنیای عجیبی است. پر از داستان موفقیت‌های دم دستی به شرط بیدار کردن هیولای درون، اراده، انرژی و... اما در جهان واقع، در جهانی که آدم‌هایی خون‌جگر خورده‌اند که شایسته‌سالاری حاکم باشد نه خون و عقبه و ارث، سخت‌ترین کار جهان فرونشاندن اضطراب بازنده بودن است. رقم بالای اقبال به کتاب‌های خودیاری که از یک سو انگیزه بخشند و قول می‌دهند تا آخر هفته میلیاردرمان کنند و آن‌ها که به ما می‌آموزند اگر سر هفته میلیاردر و موفق نشدیم چطور اعتماد به نفس له‌شده‌مان را بازسازی کنیم حکایت از این دارد که این دست اضطراب‌ها جزء لاینفک دغدغه‌های انسان مدرن است، چه در قلب کشورهای صنعتی زندگی کند چه در دل خاورمیانه. دوباتن به خوبی این اضطراب را تشخیص داده و بر آن نام اضطراب منزلت گذاشته است. این کتاب که در دو فصل تنظیم شده، ابتدا دلایل این نوع اضطراب را تشریح می‌کند و بعد در فصل دوم برای آن راهکارهایی ارائه می‌کند تا اندکی از بار بازندگی در این جهان خشن شایسته سالار را کم کند. می‌توان خواندن این کتاب را به هر آن کسی که در نهان به همکلاسی سابق، همکار فعلی یا فلان میکروسلبریتی دنیای مجازی حسادت می‌کند و از بازنده بودن می‌ترسد پیشنهاد کرد.

قسمتی از کتاب اضطراب منزلت:

در جوامع سنتی، کسب منزلت والا به طرز جان فرسایی دشوار بود اما خوشبختانه از دست دادنش هم به همان نسبت سخت بود. به دشواری می‌شد از عنوان لردی کناره‌گیری کرد، همان‌طور که در سطح پایین‌تر دیگر دهقان نبودن دشوار بود. آنچه اهمیت داشت هویت فرد حین تولد بود نه آن چیزی که توسط به کار گیری توانمندی‌هایش در طول حیات به آن‌ها نائل می‌شد. مهم خود فرد بود نه آنچه می‌کرد. بزرگ‌ترین رویای جوامع مدرن این بوده که این معادله را برعکس کنند، که همه مزیت‌های موروثی و هم کاستی‌های موروثی را براندازند تا رتبه‌ی هر فرد در جامعه وابسته به دستاوردهای فردی‌اش باشد-که در اینجا منظور مشخصا دستاوردهای مالی است. منزلت حالا به ندرت وابسته به هویت لایتغیری است که از نسل قبل به ازث رسیده و به عکس، حالا به اقتصادی سرسخت بستگی دارد که به سرعت در حال تغییر است. ماهیت این اقتصاد به گونه‌ای است واضح‌ترین ویژگی تلاش در راستای کسب منزلت، عدم قاطعیت باشد. ما درباره‌ی آینده با علم به این موضوع می‌اندیشیم که هر لحظه ممکن است همکار یا رقیبی مانع کارمان شود، یا ناگهان دریابیم که واجد استعداد لازم برای دستیابی به هدفمان نیستیم، یا در جریان نابهنگام تورم بازار فرو افتم و هر شکستی وقتی دردناک‌تر می‌شود که هم قطارانمان فرصت موفقیت داشته باشند. اضطراب منزلت را شقایق نظرزاده ترجمه کرده و کتاب حاضر در ۲۴۸ صفحه رقعی با جلد نرم چاپ و با قیمت ۳۴ هزار تومان روانه کتابفروشی‌ها شده است.