جستجوی کتاب
عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
ورود به فروشگاه
کودتای ایرانی/ ۲۸ مرداد، قرنی، نوژه
کتاب کودتای ایرانی، اثر مارک گازیوروسکی، به همت نشر چشمه به چاپ رسیده است. یکی از دغدغههای نویسندۀ کودتای ایرانی، به ویژه در سه دهۀ اخیر، بررسی دخالتهای امریکا در ایران طی دورههای متفاوت است. همچنین نویسنده به طور ویژه، به نقش سی آی اِی و وزارت امور خارجۀ این کشور در تحولات مهم تاریخ معاصر ایران پرداخته. در ایران سدۀ چهارده شمسی، سه کودتای مهم به وقوع پیوسته: کودتای ۲۸ مرداد، قرنی و نوژه که در هر سۀ این رخدادها، رد پای ایالات متحده هویداست. چهار مقالۀ بخش اول این کتاب، گزارش نویسنده از این سه کودتاست که بر پایۀ اسنادی قدیمی و نویافته در آرشیوهای عمدتاً امریکایی و بریتانیایی نوشته شده؛ همچنین نویسنده از گفتوگو با بسیاری از نقشهآفرینان ایرانی و خارجی این کودتاها بهره جسته است. بخش دوم کتاب شامل دو مقاله با محوریت این پرسش است: «آیا در ایرانِ بعد از انقلاب اسلامی، امریکا قصد براندازی نظامِ نوآمده را داشت؟» هر دو مقاله، با تمرکز روی اسناد به جا مانده از سفارت ایالات متحده در ایران، روابط امریکاییهای حاضر در ایران و نیروهای اطلاعاتی این کشور را با طیفها و چهرههای سیاسی گوناگون توضیح میدهند و در انتها به پاسخی متفاوت از باورهای جاافتادۀ معمول به آن پرسشِ کانونی میرسند. مارک گازیوروسکی، متولدِ ۱۹۵۴، استاد علوم سیاسی دانشگاه تولن در ایالت نیواُرلئان امریکاست که تخصصش سیاست خاورمیانه و سیاست خارجی ایالات متحده است. افزون بر این، سالها در دانشگاههای لوئیزیانا و آکسفورد تدریس کرده و تابستان ۱۳۷۳،۱۳۷۵ و زمستان ۱۳۷۶ استاد مهمان دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود. او چند دوره مشاور وزارت امور خارجۀ امریکا بود و کتابی دربارۀ تاریخ و فراز و فرودهای رابطۀ آخرین شاهِ ایران با امریکا، سیاست خارجی ایالات متحده و شاه نوشته که به فارسی هم منتشر شده است.در بخشی از کتاب کودتای ایرانی میخوانیم:
تصمیم مصدق به تعطیلی مجلس شورا در اواسط مرداد ماه، برکناری او از سوی مجلس و انتصاب زاهدی به نخست وزیری را ناممکن کرد. به علاوه، اگرچه برادرانِ رشیدیان به نیروهای سی آی ای اطمینان داده بودند پیشوایانی روحانی که در نقشۀ کودتا برایشان نقشی تعیین شده بود «هر کاری لازم باشد به عهده میگیرند»، این روحانیان حاضر به همکاری نشدند. در نتیجه، تلاشِ به ظاهر قانونی براندازی مصدق دیگر شدنی نبود. بنابراین نیروهای سی آی ای به سرعت برنامۀ اقدام به ظاهر قانونی دیگری ریختند متمرکز بر اینکه شاه، به عوض مجلس شورا، مصدق را برکنار کند. گام حیاتی در تحقق این اقدام تازه، راضی کردن شاه به امضای فرمانهای برکناری مصدق و انتصاب زاهدی بود. مطابق آنچه در نقشۀ کودتا تصور شده بود، بعد از امضا شدن این فرمانها، شبکۀ نظامی کودتا مصدق و همکارانش را دستگیر میکرد و زمام ادارۀ تهران را به دست میگرفت. به محض اینکه شاه فرمانها را امضا کرد، نیروهای سی آی اِی برنامه ریختند تا نصیری شبِ ۲۳ مرداد ماه برود فرمانِ اولی را به مصدق بدهد و او را دستگیر کند. اما این کار به دلایلی نامعلوم ، ظاهراً از طرفِ زاهدی و ستاد نظامی کودتا، به فردا شب آن رو ز موکول شد. ارتباطِ نیروهای سی آی ای موقتاً با زاهدی و این ستاد قطع شد و در نتیجه، تا خود شب ۲۳ مرداد ماه از تأخیر باخبر نشدند. دولتِ مصدق ۲۳ یا ۲۴ مرداد ماه قضیۀ کودتا را فهمید، ظاهراً از منابعی متفاوت، و برای جلوگیری از آن دست به اقداماتی زد. تصمیم به یک روز عقب انداختن دستگیری مصدق، مسبب این رخنۀ اطلاعاتی بود و باعث ناکامی تلاش اولیه برای انجامِ کودتا شد... کودتای ایرانی ترجمه بهرنگ رجبی، در ۲۵۶ صفحه رقعی با جلد نرم و قیمت ۳۹ هزار تومان چاپ و روانه کتابفروشیها شده است.
در حال بارگزاری دیدگاه ها...