معرفی کتاب: مرد مرده

از مجموعه تک‌نگاری هایِ فیلم نشر هرمس. فیلم مرد مرده از جمله مهمترین فیلمهای پرونده هنریِ جیم جارموش، کارگردان مستقل سینمای امریکاست. توافق چندانی وجود ندارد که دوره‌ی وسترن کلاسیک دقیقا در چه تاریخی پایان یافت و دوره‌ی پسا وسترن در فیلمهای امریکایی چه هنگامی آغاز شد. برخی پایان وسترن سنتی را حوالی سال ۱۹۶۲ می‌دانند که هر دو فیلم مردی که لیبرتی والانس را کشت و در سرزمین مرتفع بتاز به نمایش درآمد. تعیین تاریخ دقیق آغاز دوره‌ی پسا وسترن نیز دشوار است. تاریخ‌هایی که به عنوان آغاز این دوره ذکر کرده‌اند تقریبا به تعداد فیلمهایی است که در این زیرگونه (ژانر فرعی) ساخته شده است، زیرا هیچ دو منتقد یا مورخی در این توافق ندارند که فیلم پساوسترن چیست یا چه باید باشد. بنابراین جای تعجب نیست که فیلمی پسا وسترن به اهمیت مرد مرده هنگامی که نخستین بار در سال ۱۹۹۶ در امریکا به نمایش درآمد واکنشهای ضد و نقیضی را میان منتقدان و عامه‌ی تماشاگران برانگیخت. می‌توان گفت فیلم جیم جارموش ضد وسترنی است که آشنا به نظر می‌رسد. سفر آغاز مرد مرده، در واقع حدود هشت دقیقه و نیم طول می‌کشد. این بخش از نظر سرعت، ضرباهنگ، گسستهای روایتی، رفتار و گفتار از هر آنچه در آثار پیشین جیم جارموش دیده‌ایم نامتعارف‌تر است. تصویربرداری سیاه و سفید درخشان رابی مولر و موسیقی درخشان نیل یانگ بر جنبه‌های زیباشناختی فیلم افزوده است.

قسمتی از کتاب مرد مرده:

در زمان نمایش مرد مرده مفهوم رایج سینمای مستقل امریکا از الگوی جارموش به الگوی مبهم‌تری سوق یافته بود که کوئنتین تارانتینو نماینده‌اش بود، فیلمسازی که نه تنها هیچ‌گاه مالک نگاتیو فیلمهایش نبوده بلکه تصمیم بر سر تدوین نهایی نیز با او نبوده است. البته در این تغییر گرایش، میراماکس نقش مهمی بر عهده داشته است، دست‌کم به این دلیل که این شرکت هم مرد مرده را پخش کرده و هم فیلمهای تارانتینو را . مرد مرده پس از نمایش در جشنواره‌ی کن چهار دقیقه کوتاه شد بی آنکه به نظر من لطمه‌ای ببیند-اما همه‌ی این تدوین دوباره را خود جارموش و بدون دخالت میراماکس صورت داد و با اینکه هاروی وینستاین از شرکت میراماکس دوست داشت فیلم قبل از پخش باز هم تدوین شود ولی جارموش طبق قراداد از چنین دخالتهایی مصون بود. برعکس، تارانتینو نه فقط میراماکس را به اتاق تدوین راه داده بلکه تصمیم در مورد تدوین نهایی را نیز به آنها واگذار کرده تا در زمینه‌ی پخش از حمایت کامل این شرکت برخوردار شود. میراماکس حتی به خاطر قدردانی از این همکاری به تارانتینو پاداش داده: شرکت پخش فیلم تارانتینو به نام رولینگ تاندر در واقع وابسته به میراماکس است و قطار سریع‌السیر چانگ کیگ (۱۹۹۴) و دختران چاقوکش (۱۹۷۴) از نخستین فیلمهایی است که شرکت تارانتینو در امریکا پخش کرده است...