معرفی کتاب: باشگاه مغز (۱)

مغز انسان ارزشمندترین موهبت الهی و کامل‌ترین ودیعه‌ی خلقت نزد آدم خاکی است. مغز کانون تفکرات، امیال، خواسته‌ها، برنامه‌ها و حافظه‌های ماست که در مجموع شناخت خوانده می‌شوند. هر اختلال عملکردی یا ساختاری در مغز ممکن است تأثیرات نامطلوب گسترده‌ای را به زندگی ما تحمیل کند و گذر زمان و پشت سر گذاشتن بیماری‌های مختلف، سبب فرسودگی، آسیب‌دیدگی یا تخریب آن شود. دانشمندان علوم اعصاب مدت‌ها تصور می‌کردند که آسیب یا فرسودگی مغز برگشت‌ناپذیر و اصلاح‌نشدنی است؛ اما رشد دانش و فن‌آوری‌های شناختی در چند سال اخیر، فرصت‌هایی جدی برای اصلاح، ترمیم و تقویت عملکردهای مغزی ایجاد کرده است. اکنون تقویت و بازتوانی شناختی، مفهومی پذیرفته‌شده در مجامع علوم اعصاب در سراسر دنیاست. یکی از مهم‌ترین راهکارهای تقویت و بازتوانی شناختی، ارائه‌ی آموزش‌هایی پیرامون چگونگی کارکرد مغز و شیوه‌ی استفاده‌ی بهینه از عملکردهای شناختی است. در کنار این آموزش‌ها، انجام تمرینات منظم و مرحله‌بندی‌شده به تفکیک عملکردهای مختلف شناختی، توانمندی‌های مغزی را پله‌پله ارتقا می‌دهد. کتاب حاضر، حاصل کار گروهی در برنامه‌ی علوم اعصاب کاربردی پژوهشکده‌ی علوم شناختی طی یک سال تلاش فشرده است. تمرینات ارائه‌شده در این کتاب، از بهترین نمونه‌های موجود بین‌المللی انتخاب و متناسب با یک دوره‌ی شانزده مرحله‌ای سازمان‌دهی شده‌اند. در‌حال‌حاضر، پژوهش‌های متنوعی درباره‌ی کارآزمایی این بسته در افراد سالم و گروه‌های مختلف بیماران مبتلا به آسیب‌های مغزی در دست بررسی است. گردآورندگان این کتاب امیدوارند با انتشار آن، فرصت‌های مناسبی برای علاقه‌مندان به تقویت عملکردهای مغزی و بیماران مبتلا به آسیب‌های مغزی در راستای بهبود و بازتوانی عملکردهای متنوع شناختی فراهم آید.

قسمتی از کتاب «باشگاه مغز (۱)»:

اعداد و ارقام همه‌جا هستند و زندگی ما را شکل می‌دهند، اما وقتی حرف از محاسبات ریاضی به میان می‌آید، بسیاری از افراد، خود را در این مهارت ضعیف می‌دانند و ترجیح می‌دهند به جای ذهن از ماشین‌حساب استفاده کنند که همین کار باعث ضعیف‌تر شدن این توانایی در آن‌ها می‌شود. همه‌ی ما انسان‌ها به‌طور طبیعی از سطحی از مهارت‌های محاسباتی و عددی برخوردار هستیم. وقتی صبح‌ها با صدای زنگ ساعت از خواب بیدار می‌شویم، به این علت است که می‌توانیم از روی عقربه‌های ساعت، زمان را بفهمیم. وقتی به خرید می‌رویم، باید بتوانیم قیمت‌ها را با هم مقایسه کنیم و به اندازه‌ی اجناسی که برداشته‌ایم، به فروشنده پول بدهیم یا حتی هنگام آشپزی باید بتوانیم به اندازه‌ی کافی از مواد غذایی استفاده کنیم. بنابراین ما به‌ناچار در طول روز نیاز داریم که با اعداد سروکار داشته باشیم و محاسباتی را انجام دهیم. اگر بخواهیم همیشه به ماشین‌حساب وابسته باشیم، آن قسمت از مغزمان را که مسئول انجام عملیات ریاضی است، تنبل و غیر فعال می‌کنیم. این ناتوانی برای ما که در دنیای اعداد زندگی می‌کنیم، مناسب نیست. پس از همین امروز سعی کنید محاسبات عددی را حتماً خودتان انجام دهید، حتی اگر برای شما دشوار باشد و مجبور شوید روی کاغذ بنویسید یا از انگشتان دست خود استفاده کنید. کم‌کم می‌بینید که این کار برای شما به یک بازی لذت‌بخش تبدیل شده است و احساس استقلال بیشتری می‌کنید. ارتقای توانمندی‌های محاسباتی باعث می‌شود مغز شما فعال‌تر شود و با محیط اطراف ارتباط برقرار کند.