جستجوی کتاب
عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
ورود به فروشگاه
مونتاژ و حس زیباشناختی سینما
کتاب مونتاژ از مجموعه کتابهای کینو-آگورا، به همت نشر لگا به چاپ رسیده است. مجموعۀ کینو-آگورا کوششی بدیع است برای تدقیق مفاهیم و اصطلاحات مهم مطالعات سینمایی. عنوان مجموعه ارجاع یا شاید هم ادای دینی است به اصطلاحِ کینو-پراودا ژیگا ورتوف، یا همان سینما-حقیقت که بهزعم ورتوف به قدرت پدیدارشناختی، مادی و مشاهدهگرانۀ دوربین سینماتوگرافی اشاره داشت؛ اما در اینجا، کینو به آگورا میپیوندد، واژهای برگرفته از یونان باستان، به معنای مکان گردهمایی، همان مکان مشهوری که تفکر در آنجا متولد شد. از این رو، مجموعۀ کینو-آگورا بر سویۀ تفکربرانگیز سینما انگشت میگذارد. مجموعۀ کینو-آگورا کمگوی اما عمیق، متواضع اما شخصی و ساده اما بحثبرانگیز است و در کنه خویش، هم به جستوجوی حقیقت ورتوف وفادار است و هم به خصلت جمعیِ تفکر سقراط. مونتاژ میتواند کارها و وظایف بازنمایانۀ نامحدود و بیشماری را به انجام برساند؛ حتی کارهایی در حد و اندازههای معجزه و خرق عادت. انتقال از نمایی به نمای دیگر تقریباً همواره ممکن است و با تلاش اندکی از جانب تماشاگر (تلاشی که مدام باید مصممتر از قبل صورت بگیرد، اما بهمرور و همانطور که تاریخ سینما استراتژیهای فرمال خود را میاندوزد، آسانتر میشود) این انتقال همواره نشانگر چیزی است، حتی اگر این چیز مبهم باقی بماند. البته فهم این موضوع که چرا چنین قدرتهایی خلاقانه و خدایگونه، خصوصاً از نظر مدافعان واقعگرایی بنیادی سینما، افراطی و گزاف بوده است دشوار نیست.قسمتی از کتاب مونتاژ:
مونتاژ دو کارکرد دارد: یکی عملی و دیگری نظری. مونتاژ پیش از هرچیز در میزانسن استفاده میشود و ابزاری نشانهشناسانه است برای تضمین انسجام فیلم-ابزاری که استفاده از آن کمابیش آسان، اما مستلزم آموزش است. همچنین، مونتاژ یک قاعدۀ کلیِ غلبهناپذیر برای ایجاد گسست و پارگی، و یک ظهور ناگهانی و غیر قابل کنترل است که همواره یک جراحت بصری کوچک ایجاد میکند. این ماهیت دوگانه درست به درون تاریخ آن نیز انتقال یافته و این تاریخ نیز دو سویه است. از یک طرف، تاریخ مونتاژ را بهمثابه یک رویه، یک عمل، یک تکنیک و یک حرفه داریم با تکامل و تحول پیوستهاش در جستوجو برای تداوم خیالی و ابراز بیان. و از طرفی دیگر، تاریخ مفهومپردازیِ نظری از مونتاژ را داریم، تاریخ اصل مونتاژ ممنوع بازن و البته سایر اسم شبهای مشابه و در عین حال کاملاً متفاوت با آن. تاریخ دوم، عملاً از تاریخ اول مشتق میشود. دلیل این امر آن است که منتقدان و هنرمندان اروپاییِ اواسط دهۀ ۱۹۶۰ وقتی شاهکارهای آغازینِ آنچه را که قرار بود بهزودی سینمای کلاسیک هالیوود نامیده شود، کشف کردند، مات و مبهوتِ این هنر مونتاژ شدند و سپس شروع کردند به تقلید و نسخهبرداری از آن، و طی همین فرآیند آن را توسعه دادند یا حتی قدرت تمام و کمال یا مطلقی بدان دادند. اهمیت نمایش تقلب (۱۹۱۶) سسیل بی دمیل درفرانسه چیزی است که زیاد به آن پرداخته شده است. تقریباً همه چیز آن -نورپردازی، بازیگریِ بیانگرانه و با وجود این بدون اغراقش (که در امتداد معیارهای نمایشی آن دوران بود) به طرز نامحتاطانه و بیپروایانهای جدید به نظر میرسیدند. اما فیلمهای دمیل طی این دوران بیش از هر چیز الگوهایی برای دکوپاژ و مونتاژ نیز بودند، درست مانند پایان تولد یک ملت (۱۹۱۵) گریفیث با آن نمایش تبحرآمیزش از قدرت تدوین موازی. ما با تمام این مسائل آشنا هستیم، اما براساس این دستاوردهای فنی و فرمال یک سینمای بسیار روایی بود که اصطلاح مونتاژ توانست تبدیل به اسم شب کسانی شود که در دهۀ ۱۹۲۰ و فراتر از آن میخواستند هنری رها از تئاتر و ادبیات خلق کنند.
در حال بارگزاری دیدگاه ها...