معرفی کتاب: چای نعنا

شامل سفرنامه و عکس‌های منصور ضابطیان به مراکش. ضابطیان می‌نویسد: مراکش دروازۀ افریقاست و نزدیک‌ترین کشور افریقایی به اروپا. مراکش زمانی مرا وسوسه کرد که در جنوب اسپانیا فیلم می‌ساختم و وقتی در کوچه پس کوچه‌های گرانادا قدم می‌زدم، احساسی از خویشاوندی با مردم آن منطقه داشتم. ایرانی‌ها مراکش را چندان نمی‌شناسند. در همۀ این سال‌ها مراکش جزء کشورهایی بوده که ایرانی‌ها کمتر به آنجا رفت‌وآمد داشته‌اند. نوشته‌های این کتاب حاصل سفری تقریباً بیست روزه در بهار ۱۳۹۶ به کشور مراکش است که بیشتر بخش‌های مرکزی و شمالی آن را دربر می‌گیرد. جنوب مراکش، خود حدیثی دیگر دارد و برای سفر، زمانی دیگر را می‌طلبد. زمانی که هوای مناسب‌تری برای رفتن به صحرا باشد. بااین‌حال تصور می‌کنم همین نوشته‌ها هم به شناختی نسبی از فضای این کشور کمک کند. ساحل طولانی مراکش با اقیانوس اطلس از یک سو و نزدیکی‌اش با دریای مدیترانه و تنگۀ جبل‌الطارق از سوی دیگر، تصاویر بی‌نظیری از هم‌آغوشی خشکی و آب پدید آورده است که هرکسی را وسوسه می‌کند به مراکش سفر کند یا حتی در آنجا بماند. در این کتاب، هم سعی کرده‌ام نگاهم بیشتر اجتماعی باشد و آدم‌ها حضور پررنگ‌تری نسبت به ساختمان‌ها و جاهای دیدنی داشته باشند. همچنان معتقدم که اطلاعات مربوط به موزه‌ها و قصرها و باغ‌ها و... را می‌توان در منابع اینترنتی و مکتوب به دست آورد. آنچه جایش در بین سفرنامه‌ها خالی ا‌ست، تجربه‌های شخصی نویسنده در برخورد با آدم‌هایی از فرهنگی دیگر است.

قسمتی از کتاب چای نعنا:

کازابلانکا برای بسیاری از مردم جهان، بیشتر از آنکه یادآور نام شهری در مراکش باشد، یادآور فیلمی‌ است که ده‌ها سال است در نظرسنجی‌های عاشقان سینما از بهترین فیلم‌های سینمای جهان و گاه بهترین فیلم عاشقانۀ جهان شناخته می‌شود. فیلمی که سیاه و سفید بودنش و ساخته شدنش در ۱۹۴۲ هیچ‌وقت کمرنگش نکرده است. ماجرا چیست؟ ریک بین، کافه‌دار امریکایی، کافه‌ای مشهور را در شهر کازابلانکا اداره می‌کند. دوران جنگ جهانی دوم است و بندر کازابلانکا در اختیار دولت ویشی فرانسه. بسیاری از اروپایی‌ها (چه معترضان و چه متمولان) دنبال پیدا کردن راهی برای رسیدن به ایالات متحده هستند. جایی که دست جنگ جهانی به آنجا نمی‌رسد و مردمانش زندگی‌ای به دور از دغدغه‌های مردم اروپا و افریقا و آسیا دارند. مسئلۀ اصلی دشوار بودن راه‌های رسیدن به امریکاست. رفتن به کازابلانکا و پرواز به سوی سرزمین موعود یکی از راه‌های معدود است. این مسئله باعث شده تا آدم‌های زیادی در کازابلانکا باشند. از افسران سرشناس فرانسوی و آلمانی، تا معترضینی که با هویت جعلی به دنبال خروج‌اند، تا متقلبان و قاچاقچی‌ها و... همۀ این آدم‌ها کافۀ جذاب ریک را یکی از معدود نقاط مورد علاقۀ خود در بندر کازابلانکا می‌دانند. اینکه قصۀ فیلم چیست، جایش اینجا نیست، اما همین را بدانید که موضوع اصلی یک دوراهی ا‌ست میان عشق و انسانیت. ریک که نقشش را همفری بوگارت فقید بازی می‌کند با عشق گمشدۀ قدیمی‌اش ایلسا برخورد می‌کند (نقشی که همه آن را بهترین نقش ایفا شده توسط اینگرید برگمن زیبا می‌دانند.) عشق میان آن دو، سال‌ها پیش در پاریس نیمه‌کاره و غیر منتظره رها شده و حالا کیلومترها این طرف‌تر، دست سرنوشت آن‌ها را دوباره سر راه یکدیگر قرار داده است.