ارداویرافنامه (یا بهشت و دوزخ در آیین مزدیسنی)

قرار براین شده تا کسی به جهان دیگر برود و از آنجا آگاهی پیدا کند تا مردمی که در این جهان زندگی می کنند بدانند که این مراسم مذهبی و ستایش و نماز که به جا آوردند به یزدان می رسد یا به دیوان و یا اینکه به یاری روان ما می رسد یا نه..
کتاب ارداویرامنامه یا بهشت و دوزخ در آئین مزدیسنی از نوشته های دوره ساسانی است که در چند قرن اخیر محققین و دانشمندان اروپایی بدان توجه نموده و مطالعاتی روی آن انجام داده اند . سیر و سفر در جهان دیگر و آگاهی از پاداشی که به نیکوکاران و بادافراهی که به بدکاران داده می شود از دوره های کهن ، اندیشه بشر را به خود جلب نموده و در آثار اغلب مذاهب به گونه های مختلف مطالبی آمده ، اما هیچیک از آن گفته ها همچون سیر و سفر ارداویراف مقدس نبوده تا آنجا که قریب هزار سال بعد از او دانته شاعر و نویسنده مشهور ایتالیایی همین داستان را در کتابی به نام «کمدی الهی » بیان داشته است .
ارداویرف مرد پاک و پرهیزگاری است که پیشوایان و موبدان دین زرتشتی او را برگزیدند که سیری در جهان دیگر کند و از روان در گذشتگان آگاهی بدست آمد و در دسترس همکیشان خود بگذارد، این سیر معنوی در پیشگاه پیشوایان دین ، بر در آتشکده فرن بغ (یکی از آتشکده های مهم ایران باستان ) آغاز گردید.
ویراف که به گفته موبدان در تمام عمر خود گناهی نکرده و به حکم قرعه (نیزه انداختن) برای این سیر انتخاب شده بود ، پس از شستن سرو تن و پوشیدن جامه نو و خوردن خورش ، بر بستر پاک آرمید و روان گذشتگان یادکرد و اندرز(وصیت) های خویش را بیان نمود و سه جام منگ گشتاسبی از پشوایان دین گرفت و نوشید و باژ (دعا) گفت و به خواب رفت و به مدت هفت شبانه روز به همراهی دو فرشته طبقات بهشت و دروزخ را بازدید کرد و پاداشی که از هرکار نیک به نیکوکاران ، و باد افرهی که از هر گناه به گناهکاران داده می شد مشاهده کرد و سپس به پیشگاه اورمزد پذیرفته شد و پیام او را برای هم کیشان خود شنید و روز هفتم به این جهان بازگشت و پس از خوردن خوراک دبیری دانا و فرزانه را خواند تا مشاهدات خود را بنگارد .
مجموع این نوشته ها به نام ارداویرمنامه خوانده شد. این است خلاصه کتاب ارداویرامنامه که در حدود یک فرگرد (فصل) بخط پهلوی (هام دبیره) یک از خطهای دوره ساسانی به نگارش در آمده است